چکیده:
براساس فرضیه کائو و روبین (K&R)، افزایش قدرت دولت در جمعآوری مالیات، باعث گسترش اندازه دولت میشود. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر، آزمون این فرضیه برای اقتصاد ایران طی دوره زمانی 93-1350 است. به این منظور، از دو متغیر نرخ مشارکت زنان در بازار کار و نرخ خود اشتغالی، بهعنوان شاخصهای اندازهگیری قدرت دولت در جمعآوری مالیات و روش برآورد رگرسیون هم جمعی کانونی (CCR) استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق، نشاندهنده عدم معناداری تاثیر شاخصهای مورد استفاده، بر اندازه دولت و درنتیجه، رد فرضیه کائو و روبین برای اقتصاد ایران است. برآوردگرهای FMOLS و DOLS نیز، نتایج بهدستآمده را تایید میکنند.
خلاصه ماشینی:
الگوي مفهومي عوامل مؤثر بر اندازه دولت / / / عوامل اندازه عوامل / / / / طرف تقاضا دولت طرف عرضه / / / / درآمد سرانه فدراليسم / / / / نسبت شهرنشيني ماليات هاغيرمستقيم / / / ساير عوامل سهم / / / تعدادگروه هاذي نفع / / / / ينابرابري س م بيمه هاي اجتماعي / / / سهم مخارج الهاي / / / دولت ها ليبرال / عمومي / / دولت هاي سوسيال / / / نس ت سالخوردگي جمعيت / مشا کت زنان در بازار کار / / تکرر انتخابات / / / / در درت ب دن احزاب چپ / / / درجه ازب دن ا تصاد مأخذ: محمديان و همکاران )٣١٣٢( در طرف تقاضا، اندازه دولت از دو طريق تحت تأثير قرار ميگيرد: يکي، تقاضاي انفرادي شهروندان براي کالهاي عمومي، تعديل آثار خارجي و توزيع مجدد و ديگري، فشارهاي سياسي گروه هاي ذي نفع که از طريق لبي متمرکز، دولت را وادار به اجراي سياست مورد نظر خود مي کنند.
اين فرضيه با نتايج تجربي بهدستآمده از برآورد مدل در اين مطالعه، براي اقتصاد آمريکا طي دوره زماني ١٠-٣٣٢٣ سازگار و قابل تأييد و نتايج حاکي از آن است که افزايش قدرت دولت در جمعآوري ماليات، بالخص با شاخص اندازهگيري نرخ مشارکت نيروي کار زنان، عامل بسيار مهمي در افزايش اندازه بخشعمومي بوده ، که ايده اساسي فرضيه K&R در شکل )٢( نشان داده شده است.
وينر و همکاران )٢٠٠٣(، فرضيه کائو و روبين را براي اقتصاد آمريکا طي دوره زماني ٢٠٠٢- ٣٣١٠ بررسي کردهاند و به اين منظور، از نرخ مشارکت زنان و نرخ خوداشتغالي بهعنوان شاخصهاي قدرت دولت در جمعآوري ماليات استفاده شده است.
نتايج به دستآمده، حاکي از آن است که افزايش قدرت دولت در جمعآوري ماليات، اثر معناداري را بر مخارج بخشعمومي نداشته است؛ که اين به معناي رد فرضيه کائو و روبين براي اقتصاد ايران طي دوره مورد بررسي است.