چکیده:
ارزیابی عملکرد یکی از موضوعات شناخته شده در ادبیات مدیریت میباشد. در این مقاله تلاش شده است که مدلی ترکیبی به منظور ارزیابی عملکرد مناطق عملیاتی شرکت انتقال گاز ارائه شود. در این مدل ابتدا شاخصهای ورودی و خروجی (20 شاخص) شناسایی میشود. پس از غربالگری اولیه شاخصها، با توجه به اینکه تعداد واحدهای تصمیمگیرنده (مناطق عملیاتی) کم است، ترکیبهای مختلف دو ورودی و یک خروجی تعریف شد. این ترکیبها 22 مورد هستند. لازم به ذکر است که در غربالگری انجام شده، شش شاخص ورودی و چهار شاخص خروجی انتخاب شدند. بر اساس نظرسنجی از خبرگان، وزن یا اهمیت ترکیبهای مختلف ورودی و خروجی با کمک سوآرا (SWARA) استخراج شد. در ادامه بر اساس ترکیبهای 22 گانه، کارایی مناطق عملیاتی با استفاده از تحلیل پوششی دادهها در قالب مدلهای CCR و BCC محاسبه گردید. در حقیقت به ازای هر ترکیب دو ورودی و یک خروجی، کارایی هر منطقه عملیاتی محاسبه گردید. در نهایت ماتریس تصمیمی شکل گرفت که معیارهای آن معادل ترکیبهای مختلف شاخصهای ورودی و خروجی بوده و وزن آنها با کمک سوآرا محاسبه شده و امتیازات داخل ماتریس نیز معادل کارایی حاصل شده از تحلیل پوششی دادهها میباشد. برای محاسبه کارایی نهایی و رتبهبندی هر منطقه عملیاتی از تکنیک واسپاس (WASPAS) کمک گرفته شد. به منظور اعتبارسنجی نیز رتبهبندی به دست آمده از شاخص کاپای کوهن استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مناطق هفت، ده و شش با بیشترین کارایی می توانند الگوی مناسبی برای سایر مناطق جهت صرفه جویی در مصرف منابع باشند.
خلاصه ماشینی:
در نهایت ماتریس تصمیمی شکل گرفت که معیارهای آن معادل ترکیبهای مختلف شاخصهای ورودی و خروجی بوده و وزن آنها با کمک سوآرا محاسبه شده و امتیازات داخل ماتریس نیز معادل کارایی حاصل شده از تحلیل پوششی دادهها میباشد.
در این پژوهش برای افزایش قدرت تفکیک پذیری مدل تحلیل پوششی دادهها، از روش سوآرا جهت وزن بندی معیارها و از روش واسپاس برای رتبه بندی مناطق استفاده شده است.
آنها در این پژوهش ابتدا با رویکرد مدل مضربی CCR ورودی محور و روش اندرسون پیترسون ، رتبه بندی واحدهای کارا را در قالب مدلهای تحلیل پوششی دادهها مورد بررسی قرار دادند و ضعف مدلها از نظر محاسبه و تفکیک کارایی شرکتها مشخص شد.
در هر دو تحقیق فوق، با توجه به کم بودن تعداد واحدهای تصمیمگیرنده، از ترکیب بهینه شاخصهای مختلف ورودی و خروجی استفاده شده که در این مقاله نیز مورد الگوبرداری قرار گرفته است همچنین مهرگان و نيري (2009) در تحقيق خود با عنوان رويكرد منسجم BSC-TOPSIS جهت ارزيابي دانشكدههاي مديريت برتر دانشگاههاي استان تهران، با رويكردي راهبردي به ارزيابي عملكرد دانشكدههاي مديريت برتر ايران نسبت به يكديگر پرداختهاند.
برای ارزیابی عملکرد و محاسبه کارایی واحدهای تصمیم گیری (مناقطق عملیاتی انتقال گاز) از مدل تحلیل پوششی دادهها استفاده خواهد شد.
محاسبه وزن معیارها به روش سوآرا پس از تعیین وزن هر یک از ترکیبها (هر ترکیب به عنوان یک معیار در ماتریس تصمیم مرحله نهایی به کار گرفته میشود)، در این مرحله لازم بود برای ده منطقه در هر معیار طبق دو مدل ورودی محور بازده به مقیاس ثابت و متغیر کارایی محاسبه شود.