چکیده:
امروزه سدسازی و ایجاد سازههای بزرگ آبی در جهان به نمادی از توانمندی و توسعه اقتصادی, برای کشورها
تبدیل شدهاند. در بیشتر کشورها از جمله ایران برنامهریزیها و سرمایهگذاریهای گستردهای را به منظور ایجاد
سازههای مهندسی بویژه سدها انجام دادهاند. اما مسئلهی عمدهای که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پیامدهای
حاصل از اجرای این طرحها و ارزشیابی آثار اجتماعی, اقتصادی و زیستمحیطی این طرحهاست. از آنجا که
عمدهترین محدودیت اجرایاین طرحهاء سرمایه و منابع تامین سرمایه میباشد و سرمایهگذاری در زمینههای
اقتصادی و زیستمحیطی, بهبود شرایط برای توسعه پایدار را فراهم مینماید. مهمترین ملاک تعیین برتری طرحها
مقایسه میزان آثرات مثبت طرحها با توجه به میزان هزینهها میباشد. سد کهیر در ۱۱۰ کیلومتری شهرستان
چابهار و پنج کیلومتری روستای کهیر قرار دارد» این سد از نوع بتن کوبنده غلطکی و با هدف تامین آب شرب»
صنعت و کشاورزی شهرهای چابهار و کنارک در حال اجرا است. در این تحقیق به ارزیابی زیستمحیطی این سد
پرداخته شده است. از آنجا که این طرح در حال اجرا میباشد. اقلام هزینهها و منافع مورد نیاز برای ارزیابی
زیستمحیطی بایستی پیشبینی شود» با توجه به عدم قطعیت و نا دقیق بودن اقلام پیشبینی شده» از رویکرد
فازی و در محاسبه از روش نسبت منفعت به هزینه استفاده شده است. دادههای مورد نیاز با توجه به میزان
پیشرفت طرح با همکاری سازمان آب منطقهای سیستان و بلوچستان جمعآوری شده است. در مطالعه
زیستمحیطی طرح کلیه اثرات در زمینههای فیزیکی» بیولوژی و بالاخره اجتماعی و فرهنگی ارزیابی شده است.
تمامی اثرات آنها در ارزیابی کمی شده است.نتایج بدست آمده نشاندهنده تاثیرمثبت احداث سد بر محیط زیست
منطقه میباشد.
خلاصه ماشینی:
"از آنجا که این طرح در حال اجرا میباشد، اقلام هزینهها و منافع مورد نیاز برای ارزیابی زیستمحیطی بایستی پیشبینی شود، با توجه به عدم قطعیت و نا دقیق بودن اقلام پیشبینی شده، از رویکرد فازی و در محاسبه از روش نسبت منفعت به هزینه استفاده شده است.
با استفاده از رویکرد فازی نسبت منفعت به هزینه به صورت زیر محاسبه میشود: ارزش کنونی درآمد و هزینه در سالهای مختلف به صورت ذیل محاسبه میشود: لذا فرمول نسبت منفعت به هزینه با استفاده از اعداد فازی به صورت زیر بیان خواهد شد: برای مقایسه عدد فازیxFuzzyx,, با عدد یک، عبارت زیر را محاسبه میکنیم: = −2+(−+2+β) 4 اگر عبارت مذکور مثبت بود، میتوان نتیجه گرفت عدد بدست آمده بزرگتر از یک در نظر گرفته میشود و طرح دارای توجیه زیستمحیطی است.
جدول1- اثرات سد کهیر بر محیط فیزیکی در طول اجرای طرح و پس از آن رجوع شود به تصویر صفحه ماخذ: سازمان آب منطقهای استان سیستان و بلوچستان جدول2 - هزینه پیشبینی شده در طی و پس از اجرای طرح (میلیون ریال) رجوع شود به تصویر صفحه ماخذ:یافتههای تحقیق جدول 3- مقدار روش منفعت به هزینه رجوع شود به تصویر صفحه ماخذ: یافتههای تحقیق با توجه به اینکه مقدار عددی بدست آمده نسبت منفعت به هزینه بیشتر از یک میباشد، لذا ارزیابی زیستمحیطی طرح اقتصادی میباشد و نتیجه اینکه پیشبینی میشود، اجرای طرح تاثیر مثبت در محیطزیست منطقه خواهد داشت.
همچنین تحقیقات عباس تبار و همکاران(1393) نیز بیان داشت که عدمقطعیت در بسیاری از ارزیابیهای اقتصاد مهندسی پروژهها وجود داردو با توجه به اعتبارسنجیهای انجام شده نتایج بدست آمده از روش فازی برای در نظر گرفتن این عدمقطعیتها به جواب مناسبی رسیده است."