چکیده:
باران در اشعار شاملو و سیاب سمبلی اجتماعی است. باران در این اشعار دربردارنده مفاهیمی مانند غم و شادی، امید و ناامیدی است. بکارگیری اسطوره تموز در شعر «المطر»(باران) سیاب و زبان عامیانه در منظومه «بارون» شاملو، اشتراک مضامین اجتماعی این دو شاعر بیانی واضح و روشن را برای شاعر و مخاطب تصویرسازی میکند. این پژوهش بر اساس روش کتابخانهای نگارش یافته است. با بررسی اشعار «بارون» و «مرغ باران» شاملو و «انشودة المطر» سیاب به الگوهای یکسان تأثیرگذار در شعر دو شاعر دسترسی مییابیم و به تبیین اختلاف دیدگاههای ارزشی و بخشی از جهانبینی دو شاعر نسبت به نماد باران آگاهی کسب کنیم. سطح نظری تحقیق که شامل متغیر علّی و سطح عملیاتی که متغیر معلولی است را مشخص کرده و با بررسی اشعار دو شاعر بسامد واژه باران را استخراج کردهایم. در انتها مفاهیم نمادین، شباهتها و تفاوتها را مشخص نمودهایم. این پژوهش کوششی است تطبیقی در نحوه بازیابی دیدگاه بدر شاکر سیاب و احمد شاملو در بیان مفاهیم نمادین باران.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ميتوانيم بـه پرسـش هـاي ذيل پاسخ دهيم : نماد باران در اشعار مورد نظر مـا بيـان کننـده چـه مفـاهيمي اسـت ؟ و شرايط اجتماعي و سياسي جامعه عراق و ايران چه تأثيري بر بهره گيري سـياب و شـاملو از رمز باران در اشعارشان داشته است ؟ کدام شاعر در بيان مفاهيم نمادين باران موفق تـر بوده است ؟ نکته شايان توجه اين اسـت کـه در بررسـي شـعر «انشـودة المطـر» سـياب و اشـعار «بارون » و «مرغ باران » شاملو، توجه به ذکر کلمه يا عبارتي خـاص و يـا لحـن و فضـاي عمومي شعر کليدهايي است که مـا را در گشـايش ايـن نمـاد، در شـعر دو شـاعر يـاري ميرساند.
از جملـه پژوهش هاي انجام شده در اين حوزه ميتوان موارد زير را بيـان کـرد: «بررسـي تطبيقـي دلالت هاي معنايي نمادها در ادبيات کلاسيک و اشعار احمد شاملو»، از غلامرضا سالميان و همکاران ، فصلنامه زبان و ادبيات فارسي، شماره ٧٣ (١٣٩١)؛ «بررسي تطبيقي مفهـوم نمادين باران در شعر سياب و اخوان ثالث » از يحيي معـروف و روشـنک ويسـي، نشـريه دانشکده ادبيات دانشگاه شهيد باهنر کرمان ، شماره ٧ (١٣٩١)؛ «متناقض نما در نمادهاي شـعر انشـودة المطـر» از عـدنان طهماسـبي و ناصـر زارع ، مجلـه ادب عربـي، شـماره ٣ (١٣٩٠)؛ «انگاره هاي کهن الگويي در دو منظومه فولکلوري از احمد شاملو» نوشته پروين سلاجقه ، فصلنامه فرهنگ (١٣٨٤).