چکیده:
سابقه و هدف: در بیماریهای مزمن مانند نارسایی قلبی، سلامت روانی، جسمانی و معنوی مختل میشود. رفتارهای مذهبی چون دعا میتوانند باعث افزایش انرژی معنوی و ایجاد نگرش مثبت در بیمار شوند. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر دعا بر سلامت معنوی بیماران مبتلا به نارسایی مزمن قلبی انجام گرفت.
مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- مقطعی است که جامعه آن 140 بیمار مبتلا به نارسایی مزمن قلبی بستری در بخش قلب بیمارستان 22 بهمن نیشابور در سال 1394 بودند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه سلامت معنوی Palutzian و Ellisonو پرسشنامه تناوب دعا (Prayer Activity) Meraviglia بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS 16 و آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی (آزمونهای مجذور کای، ضریب همبستگی Pearson، آزمونKruskal-Wallis و رگرسیون خطی) استفاده گردید.
یافتهها: نتایج نشاندهنده وجود ارتباط معنادار و مستقیم بین دعا و سلامت معنوی بیماران میباشند ((0001/0P<)، (63/0-=r)). همچنین بین سن بیماران، تناوب دعا، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا ارتباط معناداری مشاهده گردید (0001/0P<)؛ اما بین جنسیت، تناوب دعا، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا ارتباط معناداری وجود نداشت (06/0P<). علاوهبراین بین سطح تحصیلات، تناوب دعا، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا ارتباط معکوس و معناداری بهدست آمد (001/0P<). بین وضعیت تاهل بیماران، تناوب دعا، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا نیز ارتباط مستقیم و معناداری مشاهده گردید (0001/0P<).
استنتاج: با توجه به نتایج مشخص میشود که معنویت نهتنها ریشه در عقاید فرد دارد؛ بلکه در تجربه او نیز ریشه دوانیده است. اگر شخصی تنها اعتقاد داشته باشد اما تجربه نکرده باشد، بسیاری از فواید جسمی و روانی معنویت را از دست میدهد. نقش دعا در بیماریهای مزمن مانند نارسایی مزمن قلبی انکارناپذیر است و میتوان از آن در جهت حفظ سلامت و مقابله موثر با بیماری استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
از سوی دیگر، نتایج آزمون Kruskal-Wallis حاکی از آن بود که بین سن بیماران، تناوب دعا، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا ارتباط معناداری وجود دارد (001/0P<)؛ اما بین جنسیت، تناوب دعا، تجربه قبلی<رجوع شود به تصویر صفحه> </)؛ به عبارت دیگر 85 درصد از بیماران 60 سال به بالا سطح سلامت معنوی بالایی داشتند.
لازم به ذکر میباشد که محدوده محاسبهشده برای نگرش نسبت به دعا در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن قلبی بین 41-6 و میانگین کل نمره نگرش نسبت به دعا در این بیماران 22/5±5/37 بود.
لازم به ذکر میباشد که محدوده محاسبهشده برای نگرش نسبت به دعا در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن قلبی بین 41-6 و میانگین کل نمره نگرش نسبت به دعا در این بیماران 22/5±5/37 بود.
علاوهبراین، نتایج این آزمون بیانگر وجود ارتباط معکوس و معناداری بین سطح تحصیلات، تناوب دعا، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا بود (001/0P<).
از سوی دیگر، یافتهها نشان دادند که بین تناوب آداب دعاکردن، تجربه قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا با سلامت معنوی این بیماران ارتباط معنادار و مستقیمی وجود دارد.
شایان ذکر است که در این مطالعه بین دعا و جنسیت بیماران مبتلا به نارسایی مزمن قلبی ارتباط معناداری مشاهده نشد.
همچنین در مطالعه حاضر بین سطح تحصیلات، دعا و سلامت معنوی ارتباط معکوس و معناداری وجود داشت که با نتایج پژوهش Meraviglia (2002) همخوانی دارد؛ اما با نتایج مطالعات Molassiotis (2005) و Honda و Jacobsen (2005) مغایر میباشد (20-18).