چکیده:
در بیشتر نظریههای روانشناسانه و جامعهشناسانه سبک زندگی، به آرمان و اهداف فردی و اجتماعی مردم که پشتوانه سبک زندگی آنان است، توجه نشده یا کمتر توجه شده است؛ اما بررسی سبک زندگی بر اساس آموزهها و جهانبینی اسلامی نمیتواند نسبت به اهداف و آرمانهای فردی و اجتماعی بیتفاوت باشد. طبق این بیان، میتوان پرسش جستار را اینگونه صورتبندی کرد که در سبک زندگی اسلامی آرمان و هدفهای زندگی چیست؟ هدف این مقاله کشف و استنباط آرمان و اهداف سبک زندگی از قرآن و نشان دادن تفاوت میان هدفها و آرمان زندگی است با این فرضیه که آرمان زندگی فرد مسلمان در طول هدفهای زندگی وی تعریف میشوند. در این جستار روش اینگونه است که ابتدا پرسشهایی طرح میشود و بعد به جستجوی پاسخ آن در منابع اسلامی پرداخته میشود. در روش تحلیل متن ارتباط بین رجوع به متن و نتیجهگیری درباره هر مطلب، دو سویه و مکرر است. نتیجه اینکه سبک زندگی اسلامی دارای یک آرمان و تعدادی هدف است. اهداف زندگی خود بر دو نوع خرد و کلان و وسیلهای و نهایی (آرمان) قابل تقسیم هستند. آرمان زندگی در قرآن بر اساس تفسیرهای مختلف یکی از سه مورد: زندگی پاکیزه، عبودیت و عبادت میتواند باشد که به نظر میرسد همه آنها در حقیقت بیانکننده یک چیز هستند.
In most sociological and psychological theories of lifestyle, less or little attention has been paid to the individual or social aims and ideals of people which is expected to support their preferred lifestyle. Based on the Islamic beliefs and worldview, the Islamic lifestyle does not fail to consider the individual or social aims and ideals. Accordingly, one is to ask what aims and ideals of life there are in the Islamic lifestyle.
In his article, the author goes to infer the aims and ideal of the Islamic lifestyle from the Qur’an and to differentiate between the aims of life and its ideal. The hypothesis is thus that the ideal of a Muslim individual is defined through his different aims he pursues during his life time.
The author has first proposed a few questions and then proceeded to look for their answers in the Islamic resources. In his analysis of the text, he has pursued to make the reciprocal and recurring references to both the text and the conclusion for each case.
The conclusion is that the Islamic lifestyle has both one ideal and a few aims. The aims comprise two kinds: micro and macro, intermediate and final (being the ideal). In the Qur’an and according to different commentaries, the ideal of life is one of the three: pure and clean life, servitude to God, and worship, all of which signify one single truth.
خلاصه ماشینی:
هدفمندی و آرمانگرایی در سبک زندگی اسلامی مجید کافی چکیده در بیشتر نظریههای روانشناسانه و جامعهشناسانه سبک زندگی، به آرمان و اهداف فردی و اجتماعی مردم که پشتوانه سبک زندگی آنان است، توجه نشده یا کمتر توجه شده است؛ اما بررسی سبک زندگی بر اساس آموزهها و جهانبینی اسلامی نمیتواند نسبت به اهداف و آرمانهای فردی و اجتماعی بیتفاوت باشد.
(وارن، زندگی هدفمند، ص 2) در بیشتر نظریههای سبک زندگی روانشناسانه و جامعهشناسانه، به آرمان و اهداف فردی و اجتماعی مردم که پشتوانه سبک زندگی آنان است، توجه نشده یا کمتر توجه شده است؛ اما بررسی سبک زندگی بر اساس آموزهها و جهانبینی اسلامی نمیتواند نسبت به اهداف و آرمانهای فردی و اجتماعی بیتفاوت باشد، بهعبارت دیگر در روانشناسی و جامعهشناسی به سبک زندگی بهعنوان یکسری رفتار و کنش توجه میشود، بهطور مثال روانشناس میخواهد بداند خواب و بیداری فرد چگونه است، مقدار خواب او چقدر است، زمان خواب او چه موقع است و ...
طبق این بیان، میتوان پرسش جستار را اینگونه صورتبندی کرد که در سبک زندگی اسلامی آرمان و هدفهای زندگی چیست؟ یک سبک زندگی میتواند هدفهای متعدد از وسیلهای و نهایی، فردی و ساختاری و خرد و کلان وجود داشته باشد، اما هدف نهایی، برتر و مسلط (آرمان) در سبک زندگی اسلامی چیست؟ بهعبارت دیگر زندگی انسان در آینده نزدیک و یا دور به کجا باید برسد؟ هدف این مقاله کشف و استنباط آرمان و اهداف سبک زندگی از قرآن و نشان دادن تفاوت میان هدفها و آرمان زندگی است با این فرضیه که آرمان زندگی فرد مسلمان در طول هدفهای زندگی وی تعریف میشوند.