چکیده:
با توجه به نصب سیستم های حفاظت الکتریکی شامل کلیدهای محافظ جان وسیستم ارتینگ، در مدارهای
الکتریکی اعم از صنعتی و خانگی، همواره شاهد حوداث جبران ناپذیر هستیم. این حوادث اغلب به دلایل
اصلی و مهمی از جمله خطاهای سیستمی، عملکرد نامناسب تجهیزات، شرایط نامناسب و خطاهای انسانی، رخ میدهد. تحقیقات و تجربه بیانگر این است که عواملی مانند نصب نادرست تجهیزات حفاظتی
فرسودگی تجهیزات، عدم رعایت اصول ایمنی در هنگام نصب تجهیزات و خطاهای انسانی، اشتباهات و
رفتارهای ناایمن در بروز حوادث ناگواری در تاسیسات در حال ساخت و راه اندازی، تاثیر بسزایی دارد.
خطرات مهم ناشی از جریان برق و مدارهای الکتریکی، شامل برق گرفتگی، آتش سوزی، انفجار و
سوختگی میباشند. لذا طراحی مناسب مدارات الکتریکی، بکارگیری تجهیزات حفاطتی و استقرار یک
سیستم بازرسی، ایمنی و آتش نشانی، نقش مهم و موثری در کاهش حوادث دارد. در این بررسی تلاش
براین است تا اینکه؛ ١) کاربرد تجهیزات حفاطتی مثل کلید محافظ جان، سیستم های ارتینگ و فیوزها
مشخص گردد. ٢) روشها و اقدامات اصولی وایمنی برق جهت کاهش خطاهای انسانی ارائه شود. ٣)تاثیر
بازرسی، ایمنی و آتش نشانی در پیشگیری و کنترل شرایط اضطراری بیان گردد.
خلاصه ماشینی:
بطور متوسط سالانه 50کارگر برق کار توسط برق جان خود را از دست میدهند، که تقریبا" کمتر از 3/1 مرگ، در اثر برق گرفتگی در ولتاژ پایین (زیر 600 ولت) بوده است، و دلیل اصلی این مرگ ها کارکردن در حوزه یا مدارهای الکتریکی برقدار و بدون محافظ مناسب بوده است در حالیکه نیاز به کارکردن در حالت برقدار نبوده است.
بیشترین مقاومت بدن در قسمت پوست است، بطوریکه مقاومت پوست های خشک و سالم گاهی حتی تا چند صد هزار اُهم نیز میرسد، از آن جائیکه جریان برق برای عبور از بدن ناچار است از پوست داخل و خارج شود لذا هر گونه اقدامی که در جهت بالا بردن مقاومت محل ورود و خروج جریان صورت گیرد خطر برق گرفتگی را کاهش می دهد.
تجهیزات حفاظتی شامل فیوز، کلید محافظ جان، فیوزهای مینیاتوری و سیستم ارت می باشند که براساس نوع جریان، ولتاژ و توان کاری مورد نیاز، تهیه شده ودر تابلوهای مناسب نصب میگردند، سیم کشی مطابق استاندارد، ایمنی و حفاظت وسایل برقی را افزایش خواهد داد.
فیوزها براساس مقدار ولتاژ و نوع ساختمان قطع کننده شان به انواع زیر تقسیم میشوند: الف: فیوز حرارتی ذوب شونده ب: فیوز حرارتی (بی متال) پ: فیوز مغناطیسی ت: فیوز توان بالا NH ث: فیوز فشار قوی HH الف: فیوزهای حرارتی ذوب شونده: در فیوز ذوب شونده یک سیم حرارتی وجود دارد که سر راه جریان بسته میشود و در اثر عبور جریان زیاد گرم شده و در درجه حرارت معینی ذوب میشود و مدار را قطع میکنند جرقه ای که در زمان قطع ایجاد میشود باعث سوختن وسیاه شدن کنتاکت و عایق های اطراف می شود که بایستی برطرف گردد.