چکیده:
امروزه، در مطالعات مربوط به سازمان، مفهوم رفتار شهروندی سازمانی توجه مدیران و محققان زیادی را بهخود جلب کرده است؛ رفتارهایی که توجه به آنها میتواند یکی از راههای اساسی در افزایش اثربخشی سازمانها باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی و مدلسازی عوامل سازمانی موثر بر توسعة رفتار شهروند سازمانی در سازمانهای ورزشی ایران بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع اکتشافی بود که در دو بخش کیفی و کمی انجام شد. مدیران و کارشناسان وزارت ورزشوجوانان و ادارات کل ورزشوجوانان ایران جامعة آماری پژوهش را تشکیل دادند که 391 فرد بهصورت روشهای تصادفی ساده و خوشهای نمونهگیری شدند. درمورد عوامل سازمانی، نتایج نشان داد که امنیت شغلی، معنویت سازمانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، عدالت سازمانی، حمایت سازمانی، نظام تشویق و پاداش، ماهیت شغل، آموزش، شایستگی مدیریت، سبک مدیریت، کیفیت زندگی کاری در توسعة رفتار شهروند سازمانی موثر بودند. با توجه به یافتهها پیشنهاد شد که مسئولان و مدیران سازمانهای ورزشی به برگزاری کلاسهای آموزشی با محوریت شناخت جایگاه و اهمیت رفتار شهروند سازمانی در پیشبرد اهداف سازمانهای ورزشی اقدام کنند
خلاصه ماشینی:
اهمیت کاربردی مفهوم رفتار شهروندی سازمانی از این فرض منطقی ناشی شده است که رفتارهای یادشده شامل پیگیریهای فراتر از الزامات رسمی شغل هستند و فرض بر این است که اگر بسیاری از همکاریهای داوطلبانة کارکنان درطول زمان تکرار شوند، میزان اثربخشی Organizational Citizenship Behavior Podsakoff Mac Kenzie Paine Bachrach سازمانی مضاعف خواهد شد (اورگان 1 وکونواسکی 2 ، 1989)؛ از اینرو، مطالعة رفتار شهروندی سازمانی به موضوعی اساسی در سازمانها تبدیل شده است (گارگ و رینو 3 ، 2006).
ضرورت انجام این پژوهش آنجا بیشتر احساس میگردد که سازمانهای ورزشی با توجه به داشتن بودجة کم و همچنین، نیاز فزاینده به نیروهای داوطلب برای پیشبرد اهداف خود به کارکنانی نیاز دارند که علاوهبر داشتن وجدان کاری، به انجام رفتارهای فرانقش؛ یعنی، رفتارهایی که جزو وظایف رسمی آنان نیست، اقدام ورزند تا از این طریق، دستیابی سازمانهای ورزشی به اهداف و استراتژیهای خود را آسان سازند؛ ازاینرو، شناخت و بررسی Organ Konovasky Garg & Renu Castro Armario Ruiz Ackfelt & Coote Bogler & Somech عوامل مؤثر بر خلق و ایجاد چنین رفتارهایی مهم و ضروری بهنظر میرسد و انجام پژوهشی که بتواند با نگاه جامعنگر و کلی روابط بین این متغیرها را در سازمانهای ورزشی تبیین کند، بیشازبیش اهمیت و ضرورت دارد؛ ازاینرو، مسئلة اصلی پژوهش حاضر این است که عوامل سازمانی مؤثر در توسعة رفتار شهروند سازمانی در سازمانهای ورزشی ایران کدامند و مدل آن چگونه است؟ روششناسی پژوهش روش این پژوهش، آمیخته (کیفی ـ کمی) از نوع اکتشافی است که بهصورت پیمایشی اجرا شده است.