چکیده:
ظهور منطقه قفقاز جنوبی (همزمان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی) نگاه بسیاری از قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای را که به دنبال یافتن عرصه ای جدید برای همکاری، رقابت و تنازع در راستای به دست آوردن سهم بیشتری از قدرت و منافع در این منطقه بودند، به خود جلب کرد. اسرائیل به عنوان یکی ازقدرتهای فرامنطقه ای بنا به الزامات ژئوپلتیک و ژئواکونومیک خود و بر اساس دکترین بن گوریون و دکترین خاورمیانه جدید شیمون پرز، تمایلی جدی به حضور در این منطقه را از خود نشان داده است . کشورهای منطقه نیز به خاطر مشکلات اقتصادی، سیاسی و توسعه ای خود، بهرهگیری ازتوانایی های اسرائیل را در راستای منافع خود مفید قلمداد نموده اند. اما مسئله حائز اهمیت در این میان، قرار گرفتن این منطقه در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران و تعارضات شدید هویتی - ایدئولوژیکی این کشور با اسرائیل می باشد بطوریکه حضور و گسترش نفوذ اسرائیل در ابعاد اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و نظامی - امنیتی به منزلة کاهش نفوذ و تاثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در پیگیری منافع ملی اش در این منطقه می باشد. بر این اساس مقاله حاضر با بهرهگیری از نظریه بازی ها در روابط بین الملل به بررسی تعاملات ایران و اسرائیل در منطقة قفقاز می پردازد و با تجزیه و تحلیل مراتب این تعاملات روابط بین دو کشور را به مثابه یک بازی برد و باخت تلقی می کند.
خلاصه ماشینی:
تأثیر سیاسی استراتژی ائتلاف غرب و راهبردهای آن نظیر اسرائیل در قفقاز، راهبرد «همه چیز در منطقه بدون حضور ایران» است و بر این اساس تلاش دارند تا با طرح مسائلی واهی نظیر حمایت ایران از بنیادگرایی اسلامی ، و تحرکات تروریستی ، ذهنیت امنیتی را برای نخبگان سیاسی - راهبردی کشورهای قفقاز به وجود آورند؛ در این راستا اسرائیل به تبعیت از سیاستگذاری کلان راهبردی- امنیتی ایالات متحده یعنی «سیاست دست های کوتاه» در مورد ایران می کوشد تا نفوذ جمهوری اسلامی ایران را هم از منظر سخت افزاری نظامی و امنیتی و هم نرمافزاری اقتصادی، فرهنگی و سیاسی به حداقل برساند(١٩-١٧ ،٢٠٠٣ ،Buris).
با توجه به سیاست - های اتکای به قدرت هژمون از سوی کشورهای قفقاز، این احتمال امنیتی - سیاسی وجود دارد که با حضور هر چه بیشتر اسرائیل در قفقاز، زمینه مساعدتری برای تحدید نفوذ جمهوری اسلامی ایران در قفقاز و در نتیجه کاهش امنیت و منافع ملی ایران فراهم آید.
حضور و نفوذ امنیتی - راهبردی و اقتصادی اسرائیل در کشورهای قفقاز بر مبنای دکترین پیرامونی بن گوریون و خاورمیانه جدید شیمون پرز با هدف ارتقاء منافع مختلف این کشور و تحدید دامنه قدرت و تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه و قفقاز به مثابه تهدیدی راهبردی برای این رژیم تقابلی آشکار با منافع و امنیت ملی ج.
1999 ,"the Non Arab Middle East States and the Caucasian, Central Asia Republics, Iran and Israel" International Relations studies, Vol. 12, No. 1.