چکیده:
یکی از مهمترین نیازهای توسعه روستایی، مسکن روستایی است. تامین مسکن روستایی اغلب از عناصر مهم برنامه های مختلف توسعه بوده است . در سال های اخیر سیاست وام مسکن روستایی اجرا شده است و دولت از طریق وام مسکن اقدام به حمایت از نوسازی مسکن روستایی نموده است. هدف اساسی تحقیق حاضر بررسی نقش وام مسکن درتامین مسکن روستایی به عنوان اجزای توسعه روستایی و تنگناهای اجرایی آن است. در این تحقیق سیاست “ارائه وام مسکن روستایی” ، میزان توفیق و دلایل و عوامل موثر آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه تحقیق را دهستان سید ابراهیم از توابع شهرستان دهلران تشکیل می دهد. با توجه به ساختارروستاهای مورد مطالعه 60 خانواربه طور تصادفی از روستاهای نمونه تحقیق انتخاب شده و پرسشنامه تحقیق با مراجعه مستقیم به خانوارها تکمیل شده است. اطلاعات جمع آوری شده براساس آمار توصیفی و مطالعه مقایسه ای مورد تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری قرار گرفته است. نتیجه نشان می دهد که سیاست وام مسکن روستایی با توفیق کامل همراه نبوده است زیرا در قالب برنامه ریزی سیستماتیک و جامع توسعه روستایی و هماهنگ با اهداف توانمندسازی ارائه نشده است. از این رو اساسی ترین خط مشی برای دستیابی به توسعه روستایی توانمندسازی جامعه بر پایه استعدادهای انسانی و منطقه ای است.
خلاصه ماشینی:
برنامـه پـنجم (١٣٥٦-١٣٥٢) سـاخت حـدود ٢٥٠٠٠ واحـد مسکونی را پیش بینی کرده بود و در طول برنامه کارگاههایی بـرای آمـوزش بنایـان محلـی بـه منظور ساخت خانه های بهتر در برخی نقاط استان لرستان تشکیل شـد کـه نتیجـه مثبتـی هـم داشته است ولی در برنامه ششم (١٣٦١-١٣٥٧) مسکن روستایی به فراموشی سپرده شده بود.
جدول ١٠: فاصله زمانی تصویب تا پرداخت وام برحسب ماه (رجوع شود به تصویر صفحه) تأمین مصالح ساختمانی یکی از مشکلات مردم در سـاخت مسـکن بـوده اسـت و حـدود ٦٥ درصد آنان از این نظر با مشکل مواجه بوده اند.
(تـوکلی - ضـیاتوانا، ١٣٨٨: ٥٣-٨٦) از آنجا که عنصر اصلی در اسکان جمعیت اشتغال آنها اسـت ، صـرفأ تـأمین سـرپناه قـادر بـه حـل مشکل نیست و این امری است که در گذشته تحت عنوان "راهبرد برنامه ریزی مراکز روسـتایی " در قالب برنامه چهارم قبل از انقلاب و برنامه اول و دوم بعد از انقلاب در ایران اجـرا شـد ولـی چون صرفا ابعاد فیزیکی و کالبدی مطرح بوده و به بعد اقتصادی و اجتماعی توجـه لازم مبـذول نشد، موفقیتی دربر نداشته است .
دوم، مسکن وضمایم آن ارتباط تنگاتنگی با اقتصاد و اشتغال روستایی دارد اما در ایـن منطقـه به شغل جمعیت که اغلب دامداری است ، توجه لازم مبذول نشده و بـه همـین دلیـل مسـاکن ساخته شده فاقد فضا و ضمایم مورد نیاز اقتصاد و فرهنگ کشاورزی روستایی اسـت کـه در مواردی روستایی را متحمل هزینه اضافی کرده و به نارضایتی آنـان از سـاخت مسـکن جدیـد منجر شده است .