چکیده:
در این مطالعه، با استفاده از ماتریس سوات (SWOT)، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدهای پیش روی تعاونیهای تولید کشاورزی ایران شناسایی و برای دستیابی به اهداف این تعاونیها و توسعه آن ها راهبرد مناسب تدوین و پیشنهاد شد. برای تعیین حجم نمونه آماری، با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای دومرحلهای، ابتدا از هر یک از اقلیمهای آب و هوایی کشور 3 استان و در مرحله دوم، از تعاونیهای تولیدی هر استان 10 تعاونی به طور تصادفی انتخاب شدند و تعداد 360 نفر از کارشناسان و صاحب نظران این تعاونیها به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب گردیدند و مورد پرسش قرار گرفتند. بر پایه نتایج، از مهمترین نقاط قوت و ضعف تعاونیها به ترتیب میتوان به افزایش سطح آگاهی فنی و تخصصی اعضا و ضعف رهبری و مدیریت توانمند در تعاونی اشاره کرد. عمدهترین فرصتها و تهدیدهای پیش روی تعاونی ها به ترتیب عبارت اند از: حمایت دولت از بخش تعاونی و نامشخص بودن جایگاه تعاونی در امور حقوقی. همچنین نتایج نشان داد که راهبرد مناسب برای تعاونیهای تولید کشاورزی راهبرد رقابتی است که شامل ارتقای سطح تولید و درآمد کشاورزان برای کاهش وابستگی اقتصادی به دولت و نیز سازماندهی بنگاههای کوچک و یکپارچهسازی فعالیتها و افزایش رقابت پذیری است.
This study used the SWOT matrix in order to identify strengths، weaknesses، opportunities and threats of agricultural production cooperatives in Iran. SWOT matrix provided appropriate strategies so that the goals as well as objectives of the agricultural production cooperatives could be accomplished. Two-stage cluster random sampling method used to determine Sample size using a two-stage cluster random sampling method determined as follows: In the first stage، each of the three weather climates at three different provinces were selected. In the second stage، within each Province، 10 production cooperatives were randomly selected. Finally، 360 specialists and scholars in these cooperatives were random selected and interviewed. The results showed the most important strength and weakness of cooperatives was improvement in the level of management and the lack of strong leadership in cooperatives، respectively. The most important opportunities and threats faced the cooperatives were government support from the cooperative sector and insufficient and unclear governmental policies and regulations regarding the development and expansion of agricultural cooperatives، respectively. Also the findings revealed that the best strategy for agricultural production cooperatives was competitive strategy which includes promoting the production level and boosting farmer's income in order to reduce economic dependence on the government، organizing small enterprises and integrating business activities.
خلاصه ماشینی:
شناسایی و تدوین راهبردهای مناسب توسعۀتعاونیهای تولید کشاورزی ایران سیده مژگان حسینی ١، حنانه آقاصفری ٢*،علیرضا کرباسی ٣ تاریخ دریافت : ١٣٩٢/٩/٦ تاریخ پذیرش : ١٣٩٣/٢/٢٨ چکیده در این مطالعه ، با استفاده از ماتریس سوات (SWOT)، نقاط قوت ، نقاط ضعف ، فرصت ها و تهدیدهای پیش روی تعاونیهای تولید کشاورزی ایران شناسایی و بـرای دسـتیابی بـه اهـداف ایـن تعاونیهاو توسعۀ آن هاراهبرد مناسب تدوین و پیشنهاد شد.
ماتریس SWOT تعاونیهای تولید کشاورزی ایران (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ: یافته های تحقیق ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) در این مرحله ابتدافرصت ها،تهدیدات خارجی،نقـاط قـوت وضـعف داخلـی درسـتون سمت راست ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی قرارداده وراهبردهای استخراج شده ازمرحلـه قبل دربالای ستون نوشته میشود وسپس به هریک از عوامل داخلی ویاخارجی که درموفقیت سازمان نقش عمده دارندودرستون سمت راست ذکرشده انـد وزن یـا ضـریب داده مـی شـود و آنگاه از کارشناسان درخواست میشودتابه هرعامل باتوجه به راهبـرد مـورد نظـر،کـه درسـطر بالای ماتریس نوشته شده است ، نمره جذابیت داده شود.
ماتریس داخلی و خارجی تعاونیهای تولید کشاورزی ایران عوامل داخلی (به تصویر صفحه مراجعه شود) باتوجه به ماتریس عوامل داخلی وخارجی،برای تعاونیهای تولیدکشاورزی راهبردهـای رقابتی انتخاب شدندکه عبارت انداز:ارتقای سطح تولیدو درآمد کشاورزان برای کاهش وابستگی اقتصادی به دولت ، و سازماندهی بنگاه های کوچک و یکپارچه سازی فعالیـت هـا و افـزایش رقابـت پذیری به منظور بسترسازی فعالیت تعاونی .
با توجه به اینکه در این مطالعه راهبرد رقابتی به عنوان راهبرد مناسب به دست آمد (که شامل ارتقای سطح تولیدو درآمد کشاورزان برای کاهش وابستگی اقتصادی به دولت ،سازماندهی بنگاه های کوچک و یکپارچه سازی فعالیت ها و افزایش رقابت پذیری به منظور رشد فعالیت تعاونیها میباشد)،برای تحقق این راهبرد موارد زیر پیشنهاد میشود: ١.