چکیده:
تحقیق کمی حاضر با هدف ارزیابی تطبیقی موفقیت تعاونیهای تولید روستایی در مقایسه با دیگر نظامهای بهرهبرداری کشاورزی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق بهرهبرداران بخش کشاورزی شهرستان های کاشان، آران و بیدگل بودند(2700=N) که تعداد 486 نمونه به صورت طبقهای تناسبی از بین 5 نوع نظام بهرهبرداری و سه منطقه جغرافیایی انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساز بود که روایی آن از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده از طریق مطالعات میدانی و تکمیل پرسش نامهها با استفاده از نرم افزار 16SPSS و بهرهگیری از آمارههای توصیفی، آزمون ANOVA و دانکن تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تعاونیهای تولید روستایی از نظر تمام شاخصهای مورد ارزیابی(اجتماعی، فنی، اقتصادی و مدیریتی) با دیگر نظامهای بهرهبرداری کشاورزی دارای تفاوت معنیداری است به گونه ای که از نظر شاخص اجتماعی و فنی در رتبه اول و از لحاظ شاخص اقتصادی و مدیریتی پس از نظام تجاری در رتبه دوم قرار دارد.
This quantitative research was carried out with the aim of comparatively assess the success of rural production cooperatives in comparison with otheragricultural utilization systems. Statistical population of this research were agricultural beneficiaries in Kashan، Aran and Bidgol Townships (N=2700) that 486 Samples were selected through stratified random sampling from three geographical region and five kind of system operation. Data were collected using a questionnaire instrument. Validity of the questionnaire was obtained through a panel of experts and reliability was obtained through Cronbach's alpha. Data were analyzed by using SPSS16 and applying descriptive statistics، ANOVA and Duncan's test. Results revealed that the rural production cooperatives in all evaluated parameters (social، technical، economic and management) has a significant difference with other agricultural operation systems. Rural production cooperatives in comparison with other agricultural operation systems of the social and technical Index in the first place but in economy and management Index is in second place after the trading system.
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان داد که تعاونیهای تولید روستایی از نظر تمـام شـاخص هـای مورد ارزیابی (اجتماعی، فنی، اقتصادی و مدیریتی ) با دیگر نظام هـای بهـره بـرداری کشـاورزی دارای تفاوت معنیداری است به گونه ای که از نظر شاخص اجتماعی و فنی در رتبه اول و از لحاظ شاخص اقتصادی و مدیریتی پس از نظام تجاری در رتبه دوم قرار دارد.
نظـام بهـره بـرداری خـانوادگی (دهقانی) به لحاظ تعامل با توسعه روستایی، پـس از نظـام تعـاونی تولیـد قـرار گرفتـه و در نظـام تعاونی مشاع ، ارتباط بین شاخص های نظام کشاورزی و توسعه روستایی در رتبه آخر جای گرفتـه است .
با توجه به این ادعا کـه تعـاونیهـای تولیـد روسـتایی از جملـه کارآمـدترین و مـؤثرترین نظام های بخش کشاورزیاند که تعداد قابل توجهی از بهره برداران در نقاط مختلف کشـور درگیـر مسائل آن هستند(سعدی، ١٣٨٦)، لذا این مطالعه با هدف ارزیـابی تطبیقـی موفقیـت شـرکت هـای تعاونی تولید روستایی با دیگر نظام های بهره برداری کشاورزی در شهرسـتان هـای کاشـان وآران و بیدگل انجام شد تا نتایج آن مورد استفادة مسئولان نظام تعاون به منظور راه اندازی و حمایت بیشتر از این نظام ها و کاستن از مشکلات آنان در راستای دستیابی به توسعه پایدارکشاورزی قرار گیرد.
مقایسه نظام های بهره برداری از نظر شاخص مدیریتی جهت مقایسـه و رتبـه بنـدی نظـام هـای بهـره بـرداری تولیـد کشـاورزی از نظـر شـاخص مدیریتی(شامل مؤلفه های برنامه ریزی، سازماندهی، انگیـزش و رهبـری، و نظـارت و ارزشـیابی) از آزمون دانکن استفاده شد(جدول ١٤).