چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی آثار اقتصادی شرکتهای تعاونی تولید آراز 1 و آراز 2 در منطقه آزاد ماکو انجام گرفت. این تحقیق از نوع شبه آزمایشی شامل دو گروه گندم کاران عضو تعاونی تولید (گروه آزمایش) و دشت قیقاچ (گروه کنترل) بود. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شد. تعداد نمونه تحقیق 109 نفر بود. بر اساس نتایج، عضویت در تعاونی تولید باعث افزایش 39 درصدی هزینههای تولید، 60 درصدی عملکرد، 90 درصدی درآمد، 92 درصدی سود و 64 درصدی نسبت سود به هزینه شده است. به علاوه، عضویت در شرکت های تعاونی تولید باعث افزایش بهرهمندی کشاورزان از دورههای ترویجی و بیمه محصولات کشاورزی و تهیه امکانات زندگی و خودرو برای خانوارهای عضو شده است. نتیجه آثار فوق رضایتمندی 95 درصد اعضا از تعاونی تولید بوده است. با این حال، مزایای تعاونی بیشتر نصیب کشاورزان مرفه و این امر باعث افزایش فاصله طبقاتی بین کشاورزان عضو شده است. به علاوه، تعاونی کماکان با مشکلات عدیدهای مواجه بوده است؛ از جمله: بالا بودن آب بها و نبود شفافیت در این زمینه، عدم فعالیت در بخش بازاریابی، نداشتن سیلو و ماشینآلات و ادوات کشاورزی، نداشتن کلینیک کشاورزی و بخش مشاوره فنی، ناکافی و ناکارآمد بودن دورههای ترویجی، مدیریت نامناسب عرضه و توزیع آب و لایروبی نشدن کانالهای آب و مصرف بیرویه آب توسط کشاورزان و زهدار و ماندابی شدن زمینهای پاییندست. بر اساس نتایج تحقیق، پیشنهاد شد که برای افزایش آثار مثبت تعاونی باید ضمن رفع مشکلات مذکور، به توزیع عادلانه نهاده ها و خدمات بین کشاورزان، به ویژه خردهمالکان، اقدام شود.
The main purpose of this research was to exam the economic impacts of Araz 1 and Araz 2 production cooperative companies in Maku Free Zone. This research utilized a quasi-experimental research design with two wheat producers groups; experimental group (members of production cooperative companies) and control group (farmers of Gheighach plain). Employing a survey method، a questionnaire was used to collect data. Using simple randomized sampling method، 110 wheat farmers were selected. Results showed that membership in production cooperative companies has brought about 39، 60، 59، 92 and 64percent increase in production costs، yield، income، profit، and benefit-cost ratio، respectively. As well، it has caused more benefits from training courses، agricultural products insurance، and living accommodations for families. However، rich farmers have received more benefits compared to the other farmers and this has widened social gap between the members of cooperatives. Despite، cooperatives companies face with several challenges such as; high cost and lack of clearness in the field of irrigation water، lack of appropriate marketing، lack of silage and agricultural machines and equipment، lack of agricultural clinics and technical consulting services، inadequate and ineffective training courses، improper management of supply and distribution of irrigation water، lack of dredging water channels، improper use of water by farmers، and swamping and water logging of downstream lands. Based on the results، to increase the positive impact of cooperatives، it is recommended to act out solving recognized problems and fair distribution of inputs and services especially among smallholders.
خلاصه ماشینی:
به علاوه، عضویت در شرکت های تعاونی تولید باعث افزایش بهرهمندی کشاورزان از دورههای ترویجی و بیمة محصولات کشاورزی و تهیة امکانات زندگی و خودرو برای خانوارهای عضو شده است .
به علاوه، تعاونی کماکان با مشکلات عدیدهای مواجه بوده است ؛ از جمله : بالا بودن آببها و نبود شفافیت در این زمینه ، عدم فعالیت در بخش بازاریابی ، نداشتن سیلو و ماشین آلات و ادوات کشاورزی، نداشتن کلینیک کشاورزی و بخش مشاوره فنی ، ناکافی و ناکارآمد بودن دورههای ترویجی ، مدیریت نامناسب عرضه و توزیع آب و لایروبی نشدن کانالهای آب و مصرف بی رویه آب توسط کشاورزان و زهدار و ماندابی شدن زمین های پایین دست .
صدیقی و درویش نیا (٢٠٠٥ ,Darvishinia Sadighi ) به این نتیجه رسیدند عضویت در تعاونی های تولید باع* افزایش عملکرد، کاهش هزینه های جاری به خصوص هزینه های کارگری و نگهداری و ادارة مزارع و لذا بهبودی وضعیت اقتصادی کشاورزان برنجکارمی شود.
طاهرخانی و حیدری ساربان (١٣٨٣) به این نتیجه رسیدند که عضویت در تعاونی های تولیدی به ایجاد اشتغال و افزایش درآمد روستاییان و در نهایت به توسعه مناطق روستایی شهرستان مشکین شهر منجر شده است .
آثار اقتصادی تعاونی تولید آراز ١ و ٢ پاسخ فرضیة اول بر اساس نتایج تحقیق ، میانگین عملکرد و درآمد در هکتار گندم در بین اعضای تعاونی به طور معنی داری از غیر اعضا بیشتر است .
به علاوه، عضویت در شرکت های تعاونی تولید باع* افزایش بهرهمندی کشاورزان از دورههای ترویجی و بیمه محصولات کشاورزی گردیده است .