چکیده:
وجود فرزند مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی در خانوادهها میتواند منجر به افسردگی و اضطراب مادران، احساس ناتوانی در ایفای نقش والدینی و احساس عدم کفایت در امر تربیت فرزند در خانواده های این کودکان شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی و اضطراب مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی بود. در پژوهش حاضر که با روش نیمه آزمایشی و طرح یش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود، گروه نمونه با روش نمونهگیری در دسترس و از مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مراجعهکننده به کلینیکهای روانشناسی و روانپزشکی شهر سنندج انتخاب شدند. از بین این گروه تعداد30 نفر به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه تقسیم شدند. در مرحله پیش آزمون از پرسشنامه افسردگی و اضطراب بک و پرسشنامه کانرز والدین استفاده شد. گروه آزمایش تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، طی 8 جلسه 2 ساعته قرار گرفت و گروه گواه هیچگونه مداخله ای دریافت نکردند. در مرحله پس آزمون، پرسشنامه های فوق روی هر دو گروه مجددأً اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که در مرحله پس آزمون نمرات افسردگی و اضطراب کاهش معناداری داشته است. بنابراین درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بردرمان افسردگی و اضطراب مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مؤثربوده است. نتایج بر اهمیت کاربرد این مداخله بر علائم افسردگی و اضطراب در مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و ارائه افقهای جدید در مداخلات بالینی این مادران و فرزندان این بیماران تأکید دارد.
خلاصه ماشینی:
Roemer & Orsillo هیچ گونه واکنش درونی یا بیرونی جهت حذف آن ها، به طور کامل پذیرفت ؛ در قدم دوم بر آگاهی روانی فرد در لحظه حال افزوده میشود؛ یعنی فرد از تمام حالات روانی، افکار و رفتار خود در لحظه حال آگاهی مییابد؛ در مرحله سوم به فرد آموخته میشود که خود را از این تجارب ذهنی جدا سازد (جداسازی شناختی) به نحوی که بتواند مستقل از این تجارب عمل کند؛ چهارم ، تلاش برای کاهش تمرکز مفرط بر خودتجسم یا داستان شخصی (مانند قربانی بودن ) که فرد برای خود در ذهنش ساخته است ؛ پنجم ، کمک به فرد تا اینکه ارزش های شخصی اصلی خود را بشناسد و به طور واضح مشخص سازد و آن ها را به اهداف رفتاری خاص تبدیل کند (روشن سازی ارزش ها) درنهایت ، ایجاد انگیزه جهت عمل متعهدانه ، یعنی فعالیت معطوف به اهداف و ارزش های مشخص شده به همراه پذیرش تجارب ذهنی میتوانند افکار افسرده کننده ، وسواسی، افکار مرتبط به حوادث (تروما)، هراس ها و یا اضطراب های اجتماعی باشند (گرکو١ و هیز، ٢٠٠٨).
Blackledge تربیت کودکان بیشتر دخیل اند، همچنین شایان ذکر است که تا به حال هیچ پژوهشی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را بر اضطراب و افسردگی والدین دارای فرزند مبتلا به نارسایی توجه /بیش فعالی بررسی نکرده است .
این نتایج نشانگر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود علائم افسردگی و اضطراب مادران دارای فرزند مبتلا به نارسایی توجه /بیش فعالی بود.