چکیده:
رفتارهای پرخطر به رفتارهایی اطلاق می شود که احتمال نتایج مخرب جسمی، روان شناختی و اجتماعی را برای فرد افزایش دهد. این رفتارها در نوجوانان با یکدیگر به شدت همبسته اند و از الگوی هم تغییری پیروی می کنند. خطرپذیری جنسی به دلیل پیامدهای ناگوار و غیرقابل جبران از قبیل بارداری، بیماری های عفونی و ابتلا به اچ آی وی در سال های اخیر بیش از سایر رفتارهای پرخطر مورد تاکید واقع شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی فراوانی و هم وقوعی انواع خطرپذیری ها و تاثیر زمینه های مختلف جمعیت شناختی بر این هم تغییری و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری است.نمونه تحقیق 807 دانش آموز پایه دوم، سوم و چهارم مقطع متوسطه شهر تهران (371 پسر و 436 دختر) را در برمی گیرد که با روش نمونه گیری طبقه ای و متناسب با حجم انتخاب شدند. برای سنجش خطرپذیری از مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی (IARS) (زاده محمدی، احمدآبادی و حیدری، 1386) استفاده شد. برحسب یک مقیاس 5 قسمتی، میانگین خرده مقیاس های گرایش به جنس مخالف 24/ 3، رابطه و رفتار جنسی 15/ 2، مصرف الکل 00/ 2، سیگار 87/ 1 و مصرف مواد مخدر و روان گردان 74/ 1 بدست آمده است. نتایج نشان داد که بین تمامی رفتارهای پرخطر رابطه مثبت و معنی داری برقرار است. الکل، دوستی با جنس مخالف و موادمخدر و روان گردان به همراه جنسیت (پسر)، تحصیلات مادر (دانشگاهی)، رشته تحصیلی (انسانی) و درآمد خانواده (زیر 200 هزار تومان) بیشترین واریانس خطرپذیری جنسی را در نوجوانان تبیین می کنند. وجود همبستگی بین رفتارهای پرخطر، به متولیان سلامت اجتماعی و نهادهایی چون آموزش و پرورش کمک می کند تا با شناسایی رفتارهایی که با صرف هزینه و زمان کمتر قابل کنترل است، از بروز و ظهور سایر رفتارها در دانش آموزان پیشگیری کنند.
خلاصه ماشینی:
هم وقوعي رفتارهاي پرخطر در بين نوجوانان دبيرستانهاي شهر تهران The Co-Occurrence of Risky Behaviors among High School Adolescents in Tehran دکتر علي زاده محمدي A.
سليماني نيا (١٣٨٦) با مطالعه ٣٨٥ نوجوان ١٤ تا ١٩ ساله دبيرستاني در تهران دريافت که ٢٣/٣% از دختران و ٤٠/٤% از پسران که در مجموع ١٢٠ نفر (٣١/٢%) از کل نوجوانان مورد بررسي را تشکيل مي دادند در طول زندگي حداقل يکبار با ميل خود و چه با زور درگير رابطه جنسي شدهاند که از اين ميان، ١٩/٥% از آنها در معرض رفتار جنسي پرخطر و ابتلا به بيماريهاي مقاربتي و اچآيوي بوده اند.
بررسي شده است که از بين رفتارهاي پرخطر، رفتارهاي جنسي به دليل پيامدهاي ناگوار و غيرقابل جبران از قبيل بارداري، بيماريهاي عفوني و ابتلا به اچآيوي در سال هاي اخير بيش از ساير رفتارهاي پرخطر مورد تأکيد قرار گرفته است و عمدتا خطرپذيريهاي ديگر از قبيل مصرف سيگار، مواد مخدر و الکل به عنوان پيش بين هاي بروز خطرپذيري جنسي مطرح شدهاند.
در اين مقياس ٣٨ گويه براي سنجش آسيب پذيري نوجوانان در هم وقوعي رفتارهاي پرخطر در بين نوجوانان دبيرستانهاي شهر تهران/٩٣/۹۳ مقابل رفتارهاي پرخطر از قبيل خشونت ، سيگارکشيدن، مصرف مواد مخدر، مصرف الکل ، رابطه و رفتار جنسي و گرايش به جنس مخالف به کار گرفته شد.
از اين رو در تحقيق حاضر خطرپذيري جنسي به دليل تحميل هزينه هاي درماني ، رواني و اجتماعي بيشتر به عنوان متغيري وابسته به سيگار کشيدن، مصرف مواد مخدر و روانگردان، الکل و گرايش به جنس مخالف بررسي شده و هم وقوعي و زمينه هاي مؤثر بر آن مورد تأکيد قرار گرفته است .
Substance-abusing adolescents at varying levels of HIV risk psychosocial characteristics, drug use, and sexual behavior.