چکیده:
حقوق اقلیتها یکی از جلوههای بارز حقوق بشر بوده که همواره مورد توجه نظامهای ملی و بینالمللی قرار داشته است. حمایت از حقوق اقلیتها هم به صورت تقنینی و در قالب اسناد حقوقی و هم غیرتقنینی صورت میگیرد. مقایسه تطبیقی مفاد اعلامیه حقوق اقلیتها (1992م) و منشور حقوق شهروندی (1395ش) بهعنوان اسناد حقوقی غیرالزامآور میتواند دورنمای حقوق اقلیتها را در دو نظام حقوقی ترسیم کند. این مقایسه نشان میدهد که منشور عمدتا با تصدیق مفاد اعلامیه، بهویژه اصول عدم تبعیض، مشارکت و تنوع فرهنگی، در راستای استانداردهای بینالمللی مندرج در اعلامیه تدوین شده است. البته منشور در مواردی همچون عدم شناسایی برخی تعهدات ایجابی برای دولت در حمایت از بقای اقلیتها و عدم شناسایی ممنوعیت و مجازات برای فعالان حقوق اقلیتها یک گام از اعلامیه عقب است؛ هرچند در مواردی نیز مثل شناسایی ممنوعیت نفرتپراکنی از اعلامیه پیشی گرفته است. میزان انطباق قابل توجه مفاد منشور با مفاد اعلامیه نشان میدهد منشور بهطور ضمنی از اعلامیه متاثر بوده است.
خلاصه ماشینی:
p ,٢٠١٥ ,Alam) بـه عبـارت ديگر، بيشتر جوامع انساني به گونه اي از تنوع اقليتي برخوردارند١ و ازآنجا که حمايـت از اقليـت هـا يک حق بشري بوده و از مؤلفه هاي «حکمراني مطلوب » (Good Governance) اسـت (کميسـيون حقوق بشر اسلامي ايران ، ١٣٩٢، ص ٢٦) ، حقوق اقليت ها بدون هيچ گونه شک و ترديدي پذيرفته شده است (٣٤٢.
اما اولين سند حقوقي بين المللي که انحصارا به حقوق اقليـت هـا مربـوط شـود «اعلاميۀ حقوق افراد متعلق به اقليت هاي ملي، مذهبي، نژادي و قومي» (از اين به بعد، اعلاميه ) بوده که در ١٨ دسـامبر ١٩٩٢ طـي قطعنامـۀ شـمارة ٤٧/١٣٥ مجمـع عمـومي بـه اتفـاق آرا به تصويب رسيده است ٤.
4. Declaration on the Rights of Persons Belonging to National or Ethnic, Religious and Linguistic Minorities, available at: http://www.
توضـيح اينکه در قانون اساسي ايران به صراحت از واژة شهروندي استفاده نشده و حتي در قوانين عـادي نيز تا دهه هاي اخير مورد توجه قانون گذار نبوده (رستمي، ١٣٩٢، ص ١٤٤) و اين درحالي است که صرف تعريف و تبيين مفهوم اقليت در اسناد بالادستي يکي از راه هاي شناسايي اقليت هـا در جامعه و ايجاد بسترهاي لازم براي حمايت از حقوق آن ها است .
Macklem, Patrick, (2008), « Minority Rights in International Law», International Journal of Constitutional Law, Vol. 6, Issue 3-4, p.
Papoutsi, Emilia, (2014), «Minorities under International Law: How protected they are?» , Journal of Social Welfare and Human Rights, Vol. 2, No. 1, p.