چکیده:
دوره صفوی یکی از طولانی ترین ادوار ادب پارسی است در آغاز این دوره اتفاق ادبی بارزی رخ نداد. سبک هندی اصلا از تحول سبک عراقی و ورود اندیشه های باریک به شعر و عقاید و جنبه-های بدیع شاعرانه و سادگی و روانی لفظ پردازی و صداقت احساس پدید آمد. در دوره صفوی در شوشتر مرکز ولایت خوزستان شاعران بسیاری پا به عرصه وجود نهادند. از منابع تاریخ نگاری محلی شوشتر می توان کتاب فردوس در تاریخ شوشتر نوشته سید علاءالملک مرعشی شوشتری را نام برد که او در سال 1046 ه . ق وفات نمود. حدود دو سوم این کتاب به حضور شاعران محلی شوشتر اختصاص یافته است. همچنین کتاب تذکره شوشتر تالیف سید عبدالله جزایری از منابع تاریخ نگاری محلی شوشتر می باشد. او در سال 1173 ه . ق درگذشت.. حدود یک سوم این کتاب به بخش شاعران اختصاص یافته است. این پژوهش سعی بر این است که بدین پرسش، پاسخ بدهیم جایگاه شاعران محلی شوشتر در منابع تاریخ نگاری این شهر چگونه بوده است؟ فرض ما بر این استوار است که شاعران محلی شوشتر در دربار حاکمان محلی شوشتر حضور داشته اند و از مسائل دوره خود باخبر بوده اند. به همین دلیل نقش پر رنگی در منابع تاریخ نگاری شوشتر داشته اند. در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و کمک از منابع کتابخانه ای استفاده شده است.
خلاصه ماشینی:
(مرعشی شوشتری،١٣٥٢: ٣١) قصیده ای از ایشان ذکر می شود: ز سرد مهری و دم سردی شتا و شمال سحاب قاقم برف افکند بدوش جبال هوا ز ابر برافکند نیلگون برقع زمین ز برف بپوشید سیمگون سر بال چنان شد آب ز سرما که عکس شخص ز بیم به صد فسون ننهد پا درون آب زلال شه سریر ولایت علی عالی قدر که وجود او را نشناسد جز خداوند متعال به قرب پایه قدرش نمیرسد هر چند ز شاخ سدره کند وهم نردبان خیال (مرعشی شوشتری،١٣٥٢: ٣٦-٣٢) خاندان سادات مرعشی در زمینه شعر و شاعری تبحر خاصی داشتند از شاعران معروف این خاندان می توان به فرزندان قاضی نورالله اشاره کرد.
ق ) ساختند این ده و نامش کردند نجف آباد٢ ز مهر شه دین کاسبی سال بنایش جستم از خرد قدوه ارباب یقین کرد نظاره سراپایش و گفت نجف آباد به از خلد برین (جزایری،١٣٨٨: ١٢٨) ملأ کاسبی درباره بنای بقعه شیخ اسماعیل قصری در شوشتر، ماده تاریخی سروده است : شیخ اسماعیل قصری ٣ آنکه بود بحر تقوی زبده خیل کرام در طریقت قدوه اهل سلوک در شریعت پیرو خیرالانام در دل حاجی جلال الدین ٤ فک اند تا کند تعمیر این عالی مقام کرد آن مؤمن ز فرط اعتقاد جهد تا این کار یابد انتظام عبدی بناد دگر از روی صدق کرد در این باب سعی و اهتمام کاسبی تاریخ آن جست از خرد گفت کو نیکو مقامی شد تمام (جزایری، ١٣٨٨: ١٨٠) ٤)قاضی معصوم پسر قاضی عبدالرضا شوشتری قاضی معصوم پسر قاضی عبدالرضا در دوره حکومت فتح علی خان گرجی(١١٠٦-١٠٧٨هـ.