چکیده:
در پژوهش حاضر به روش ترکیبی یا آمیخته، آیندهپژوهی فرهنگ زیستمحیطی ایران با اکتشاف و اعتباریابی سناریو در شهر اصفهان صورت گرفته و تحلیل یافتهها در دو سطح کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی که تکنیک گراندد تئوری مبنای اکتشاف سناریوها بوده، تجارب متخصصان زیستمحیطی در نتایج تحلیل دادهها براساس مراحل سهگانه کدگذاری بهکار رفته است. در مرحلة کدگذاری باز، بیش از 245 گزارة معنادار و 134 مفهوم متناظر، و در مرحلة بعد 72 مقولة فرعی از این مفاهیم متناظر استخراج شد. در مرحلة مقولات فرعی دو نوع دستهبندی وجود دارد. دستهای به سناریوهای الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت و الگوی غربی توسعه ارتباط دارد که شامل 27 مقولة فرعی است و دستهای دیگر به سناریوهای آیندة فرهنگ زیستمحیطی، شامل 45 مقولة فرعی مربوط است. درنهایت بهدلیل ارتباط مفهومی مقولات با هم در مرحلة کدگذاری محوری، 3 مقولة محوری برای سناریوهای آیندة فرهنگ زیستمحیطی و 8 مقولة محوری برای سناریوهای پیشرفت و توسعه در قالب یک مدل بهدست آمد. سپس معادلة ساختاری الگوی فوق با روش کمی مدلسازی آزموده شد. براساس یافتههای بخش کیفی پژوهش، از نظر مشارکتکنندگان در پژوهش سناریوهای خوشبینانه، محتمل و بدبینانه، آیندة فرهنگ زیستمحیطی بر پایة توسعة سناریوهای الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت و الگوی غربی توسعه است. نتایج آماری بخش کمی نیز نشان میدهد اثر هریک از سناریوهای الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت و الگوی غربی توسعه، بر سناریوهای آیندة فرهنگ زیستمحیطی با ضرایب 46/0 و 81/0 معنادار است.
This research has been carried out with the aim of the future environmental studies of Iran by exploring and validating the scenario in Isfahan by hybridization or hybridization. The analysis was carried out at two qualitative and quantitative levels. In the qualitative section, which is the grounded technique of the theory, the basis of the discovery of scenarios, using the experiences of environmental experts, the results of data analysis were presented based on the triple coding steps and in the open coding process, more than 245 propositions Significant and 134 corresponding concepts were extracted, and in the next stage, 72 subcategories of these corresponding concepts were extracted. In the subcategory, there are two types of categorization that relate to the scenarios of the Iranian-Islamic model of progress and the Western model of development, which includes 27 sub-categories and other hands on the future scenarios of environmental culture, which includes 45 sub categories. Finally, due to the conceptual relationship between the categories together in the pivotal coding stage, three categories of issues for future scenarios of environmental culture and eight core categories for development and development scenarios were developed in the form of a model. Then, the model of structural equation modeling algorithm was tested. The findings of the qualitative section of the research showed that, in terms of contributing to the research, optimistic, probable and pessimistic scenarios of the future of environmental culture based on the development of two patterns of Iranian Islamic model scenarios were the progress and western pattern of development, and in the quantitative section, statistical results have shown that the effect Each of the scenarios of the Islamic Iranian model of development and scenarios of the western pattern of development has been significant on the future scenarios of environmental culture with coefficients (0.46) and (0.81).
خلاصه ماشینی:
براساس يافته هاي بخش کيفي پژوهش ، از نظر مشارکت کنندگان در پژوهش سناريوهاي خوش بينانه ، محتمل و بدبينانه ، آيندٔە فرهنگ زيست محيطي بر پايۀ توسعۀ سناريوهاي الگوي ايراني -اسلامي پيشرفت و الگوي غربي توسعه است .
نتايج آماري بخش کمي نيز نشان ميدهد اثر هريک از سناريوهاي الگوي ايراني -اسلامي پيشرفت و الگوي غربي توسعه ، بر سناريوهاي آيندٔە فرهنگ زيست محيطي با ضرايب ٠/٤٦ و ٠/٨١ معنادار است .
بدين منظور تدوين الگو در هريک از حوزه هاي تخصصي ، بي شک نيازمند استفاده از عواملي است که بدون توجه به آن ها فرايند تدوين الگو به نتايج مناسبي نخواهد رسيد؛ بنابراين ، اين پژوهش با رويکردي آينده پژوهي مانند تحليل کيفي سناريو١، نظرسنجي و 2 مدل سازي به ارائه و تحليل فرهنگ زيست محيطي ايران در نمونۀ مورد مطالعۀ شهر اصفهان خواهد پرداخت .
مدل پژوهش براساس يافته هاي کيفي پژوهش ، مشارکت کنندگان و مصاحبه شوندگان (متخصصان فرهنگ زيست محيطي ) با انجام سه مرحله کدگذاري همه در مقولاتي به اتفاق نظر رسيده اند که «سناريوهاي خوش بينانه ، محتمل و بدبينانه آينده فرهنگ زيست محيطي بر پايه توسعه دو الگوي سناريوهاي الگوي ايراني اسلامي پيشرفت و الگوي غربي توسعه بوده است »؛ بنابراين ميتوان همۀ يافته ها را در مدلي پژوهشي براي فهم بهتر ترسيم کرد.
درمجموع ، براساس يافته هاي بخش کيفي پژوهش ، از نظر مشارکت کنندگان در پژوهش سناريوهاي خوش بينانه ، محتمل و بدبينانه ، آيندٔە فرهنگ زيست محيطي بر پايۀ توسعۀ دو الگوي سناريوهاي ايراني -اسلامي پيشرفت و الگوي غربي توسعه است .