چکیده:
مدیریت ریسک یکی از مهمترین ارکان سیستمهای مالی و بانکی میباشد. در این میان به دلیل طبیعت نظام بانکداری و مالیه اسلامی، بانکهای اسلامی با ریسکهایی روبهرو هستند که شناسایی و مدیریت انواع آن در بهبود عملکرد نظام بانکی از اهمیت قابل توجهی برخوردار میباشد. در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی-توصیفی، پس از مروری بر مطالعات انجام شده، انواع ریسکها و مدیریت آن در نظام بانکداری بدون ربا مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و سپس مهمترین ریسکهای مربوط به عقود مختلف اسلامی و قابلیت استفاده آنها در جایگاه ابزارهای مهندسی مالی معرفی میشود. نتایج نشان میدهد که برخی ریسکها بین نظام بانکداری متعارف و نظام بانکداری بدون ربا مشترک هستند و با ابزارهای رایج و متعارف مدیریت ریسک قابل کنترل هستند و برخی دیگر به دلیل ویژگیهای خاص و ماهیت نظام بانکداری بدون ربا، مختص به این نظام میباشند که برای کنترل و مدیریت آن نیازمند ابزارهایی ویژه و سازگار با اصول اسلامی میباشیم. در پایان برخی از ابزارهای پیشنهادی در زمینه مدیریت ریسک ارائه و مورد تحلیل قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
در این میان به دلیل طبیعت نظام بانکداری و مالیه اسلامی، بانک های اسلامی با ریسک هایی روبه رو هستند که شناسایی و مدیریت انواع آن در بهبود عملکرد نظام بانکی از اهمیت قابل توجهی برخوردار میباشد.
در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی-توصیفی، پس از مروری بر مطالعات انجام شده، انواع ریسک ها و مدیریت آن در نظام بانکداری بدون ربا مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و سپس مهم ترین ریسک های مربوط به عقود مختلف اسلامی و قابلیت استفاده آنها در جایگاه ابزارهای مهندسی مالی معرفی میشود.
از این رو، سوال اساسی در این تحقیق و آنچه مورد تحلیل و مطالعه قرار میگیرد، شناسایی انواع ریسک ها در مرحله اول و سپس مدیریت آن به روشی نظاممند به عنوان ابزاری برای ممانعت از بروز رخدادهای نامطلوب میباشد در ادامه مقاله ، نخست پیشینه پژوهش تشریح میشود، سپس انواع ریسک ها و مدیریت آن در نظام بانکداری اسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و سپس با تقسیم بندی عقود اسلامی براساس قابلیت استفاده آنها در جایگاه ابزارهای مهندسی مالی به معرفی مهم ترین ریسک های مربوط به عقود مختلف اسلامی میپردازیم .
خان و احمد (٢٠٠١)، در مطالعه ای با عنوان «مدیریت ریسک : تحلیل بررسی موضوعات در صنعت مالیه اسلامی» که برای بانک توسعه اسلامی انجام دادند، به صورت تجربی به تحلیل مدیریت ریسک در مؤسسه های مالی و بانکی اسلامی پرداخته اند آنها با کمیکردن انواع ریسک در بانکداری اسلامی به این نتیجه رسیدند که ریسک اعتباری کمترین ریسک را در میان ریسک های دیگر در نظام مالی و بانکی اسلامی دارد.