چکیده:
معلمان و مربیان امر تعلیم و تربیت روح هر نظام آموزشی محسوب میشوند و بقا و پایداری هر نظامی به عوامل متعدد اجتماعی،فرهنگی،آموزشی و ...بستگی دارد.اما در این میان نظام آموزشی نقش پررنگتری را ایفا میکند و جایگاه معلم در این میا ن از همه بیشتر است، لذا میطلبد در جهت توجه به مولفه های صلاحیت و شایستگی های عمومی و حرفهای معلمان توجه بیشتر شود، چراکه بین مطلوب بودن کار معلم و تربیت و آموزش دانش آموزان که همان پرچمدار نسل آینده میباشند رابطه مستقیمی وجود دارد .مقاله حاضر با بررسی متون تحقیقی و پژوهشی صاحبنظران در این زمینه و ارائه نطریات آنان و توجه به شایستگیهای معلمان در سند تحول بنیادین و سند چشمانداز آموزشوپرورش تبیین کند. در این مقاله ابتدا ابعاد متفاوت شایستگی های معلمان مورد بررسی قرار میگیرد و در ادامه نتایج حاصل از تحقیقات تعدادی از پژوهشگران در زمینه صلاحیتها و شایستگیهای معلمان و مربیان مورد ارزیابی قرار میگیرد تا کارگزاران اصلی تعلیم و تربیت به طور صریح با ملاکهای شایستگی خود آشنا و آنها را بهکارگیرند و به تربیت کودکان،نوجوانان،جوانان و محصلان همت گمارند و اگر در هر نظام آموزشی به شایستگیهای معلمان توجه کافی بشود به پیشرفتهای چشمگیر در زمینه ها و ابعاد متفاوت دست خواهد یافت و جامعه ایدئال شکل خواهد گرفت.
خلاصه ماشینی:
بررسی شایستگیهای حرفه ایی معلمان با استناد به نتایج حاصل از تحقیقات آقایان (محسن دیبایی صابر، عقت عباسی، کوروش فتحی و اجارگاه و سعید موحد) که در دو فصلنامه پژوهشهای آموزرش و یادگیری-تحت عنوان {تبیین مولفههای شایستگیهای حرفه ایی معلمان و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش و پرورش} چاپ شده است عمده ترین مولفه های شایستگی معلمان را به صورت جدول زیر بیان کرده اند: (رجوع شود به تصویر صفحه) و در تشریح هر یک از مولفه ها اینچنین مینویسند: 1.
در ادامه محققان نتایج خود را بهصورت جدولهای زیر بیان کردهاند: الف)رتبه بندی و الویت بندی ابعاد شایستگی: (رجوع شود به تصویر صفحه) ب) شایستگی های شناسایی شده در هر بعد و اولویتبندی آنها 1- پیش نیازهای معلم (رجوع شود به تصویر صفحه) نتیجه بدست آمده در این مطالعه حاکی از این امر است که معلمان اثر بخش و حرفه ایی قبل از هر چیزی،باید ابتدا از دانش محتوایی کافی و لازم برخوردار باشند و از انجایی که هر علمی و موضوع درسی به سرعت در حال تغییر است،معلمان برای اگاهی از این تغییرات و استفاده از انها در امر آموزش،باید از منابع جدید آگاهی لازم را داشته باشند.
4- بعد برنامهریزی و آمادگی (رجوع شود به تصویر صفحه) مهمترین شایستگی این بعد که معلمان اثر بخش باید از آن برخوردار باشند،بیان نتایج درس به زبان روشن است.
5- مدیریت و سازماندهی کلاس درس (رجوع شود به تصویر صفحه) در این بعد،آماده کردن پیشاپیش مواد آموزشی برای استفاده در کلاس درس،مهم ترین شایستگی معلمان بوده که معلمان اثر بخش باید از آن برخوردار باشند.