چکیده:
هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر گرایش دانشجویان تحصیلات تکمیلی به مهاجرت از کشور می باشد. نمونه مورد مطالعه در این تحقیق شامل 120نفر از دانشجویان 35-25 ساله کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز است که بصورت تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است که از روایی و پایایی مناسب برخوردار است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمونهای آماری رگرسیون و ضریب همبستگی انجام گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد که عامل کششی کشور مقصد (فرصت اشتغال، انگیزه پیشرفت، رفاه کشور مقصد،فرصت های علمی کشور مقصد) با تمایل به مهاجرت از کشور رابطه معنی داری وجود دارد. عامل رانش کشور مبدا (بیکاری ودستمزد پایین، تبعیض و بی عدالتی ادراک شده) باعث تمایل به مهاجرت از کشور می شود. ضمن آنکه انگیزه پیشرفت یکی از پیش بینی کننده های معنی دار تمایل به مهاجرت است. بین عوامل رانشی، بیکاری تحصیل کرده ها و تبعیض و بی عدالتی ادراک شده پیش بینی کننده های معنی دار تمایل به مهاجرت است. اما عوامل حفاظت کننده (تعلق به وطن و گرایش مذهبی) با تمایل به مهاجرت رابطه معنی داری وجود ندارد.
خلاصه ماشینی:
بر همین سیاق بررسی علل تمایل نخبگان به خروج از کشور و شناسایی نقش سه دسته عوامل کشش ، رانش و محافظت کننده در گرایش نخبگان به مهاجرت بسیار حائز اهمیت است زیرا هر گونه برنامه ریزی در راستای کاهش یا پیشگیری از این 1Beine, Michel & Docquier, Frederic & Rapoport, Hillel 2Andrew Mountford & Hillel Rapoport پدیده نیازمند مطالعات دقیق و شناسایی عوامل موثر بر گرایش نیروی کارآمد و متخصص به مهاجرت است .
بنا براین هدف این مقاله بررسی نقش عوامل رانشی و گرانشی مهاجرت نخبگان در گرایش دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه به مهاجرت بوده است یکی از شاخص های اصلی توسعه همه جانبه و پایدار سرمایه های انسانی کارآمد و متخصص است و مهاجرت نخبگان علمی در طولانی مدت عواقب اقتصادی، اجتماعی وفیزیولوژیکی متعددی را برای یک جامعه در پی دارد؛ کارکردهای آشکار و پنهانی که هر روز این مساله را پیچیده تر می کند.
جدول شماره ١: عامل کششی رفاه کشور مقصد و سطح علمی با تمایل به مهاجرت از کشور (رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس جدول ١ که به بررسی ارتباط بین فرصت اشتغال (٠/٣١٨ =r، ٠٠١<p)، انگیزه پیشرفت (٠/٦٩٨ =r، ٠٠١<p)، رفاه و منزلت کشـور مقصـد(٠/٤٠٤ =r، ٠٠١<p) و فرصت های علمی کشور مقصد (٠/٥٥٩ =r، ٠٠١<p) بـا گـرایش دانشجویان به مهاجرت از کشور است و با توجه به میزان p که برابـر ٠/٠١ مـی باشد فرضیه فوق مورد تأیید می باشد وابعاد کشـش کشـور مقصـد بـا میـل بـه مهاجرت دانشجویان رابطه مثبت معناداری وجود دارد (٠/٠١ <P).