چکیده:
تحقیق حاضر به بررسی حکم بیتوته در سرزمین مشعر، بعد از نیمه شب پرداخته است. این پژوهش که به روش اسنادی و کتابخانهای و با تحلیل ادله صورت گرفته، نشان میدهد که وقوف واجب در مشعر به عنوان یکی از اجزا و مناسک حج، همان وقوف بینالطلوعین است و این حکم، بین اصحاب، اجماعی است. اما حکم بیتوتة شبانه در مشعر، قبل از طلوع فجر، مورد اختلاف است؛ برخی از فقهای گذشته و معاصر، سپری کردن شب در مشعر را واجب ندانستهاند و ادلة فقها برای اثبات وجوب مبیت مشعر را کافی نمیدانند. برخی در این باره، حکم به احتیاط کردهاند. اما از ظاهر عبارت بیشتر فقها وجوب مبیت در مشعر استفاده میشود. ادلة قابل اعتمادی که حکم وجوب مبیت در مشعر را میتواند پشتیبانی کند، تأسی به سیرة پیامبرخدا(ص) و معصومین(علیهم السلام) و روایاتی است که برای زنان، کوچ شبانه به منا را مجاز شمرده است.
خلاصه ماشینی:
(موسوی عاملی، 1411ق، ج7، ص 423) این حکم (وجوب وقوف در مشعر بعد از طلوع فجر) بین اصحاب، اجماعی استو دلیل دال بر آن، علاوه بر تأسی به فعل نبی مکرم اسلام9 و امامام معصوم: ، صحیحة معاویة بن عمار است که امام7 میفرمایند: «أصبح علی طهر بعد ما تصلی الفجر...
«قول به وجوب مبیت در مشعر، همانگونه که از ظاهر عبارت اکثر فقها استفاده میشود، قوی است؛ به دلیل تأسی به فعل نبی گرامی اسلام9 و امامان معصوم: و قول امام7 در صحیح معاویة بن عمار و حماد از حلبی از امام صادق7 که حضرت فرمود: «شب مشعر از حیاض (مرز مشعر) عبور نکن»، بلکه شاید صحیحة دیگر معاویة بن عمار که براساس آن حضرت فرموده است: «صبح کن بر طهارت بعد از اینکه نماز صبح را به جای آوردی ...
» به نظر میرسد این کلام، هرچند از جهت عدم استفاده وجوب مبیت از نهی در روایت، قابل پذیرش است، اما خالی از ملاحظه نیست؛ چه اینکه سیرة مستمر حجاج، در صورتیکه برگرفته از سیرة معصومین: باشد، میتواند وجوب مبیت در مشعر را اثبات کند؛ زیرا همانگونه که بیان شد، سیرة نبوی و سایر معصومین: در ادای مناسک حج، بر تبیین و تعلیم فعلی واجبات، استوار شده است؛ مگر اینکه دلیلی بر خلاف آن وجود داشته باشد.
ادلهای که برای اثبات وجوب مبیت در مشعر ارائه شده عبارتاند از: الف) تاسی به فعل پیامبر9 و معصومین: ، از این جهت که آنان در ادای مناسک حج، درصدد تعلیم واجبات و معالم حج بودهاند؛ ب) صحیحة معاویة بن عمار و حماد، از حلبی، از امام صادق7 .