چکیده:
پژوهش حاضر, عهدهدار تبیین جایگاه» ویژگیها و نحوء زندگی اهل صفه و پاسخ به برخی از
شبهات, با در نظرگرفتن آیات قرآن و گزارههای تاریخی است. برای رسیدن به این مهم» از روش
گردآوری اطلاعات و شیوه اسنادی استفاده شده است.
اصحاب صفه گروهی از مسلمانان صدر اسلام بودند که در کنار مسجد پیامبر در مدینه سکونت
داشتند. کار عمده آنها عبادت بود و بیشترشان از نظر مالی جزو تهیدستان بهشمار میآمدند. این
گروه به واسطه تعلق خاص به انجام عبادات» ترک دنیا کرده بودند. تعداد ایشان, بر حسب مهاجرت.
ازدواج و صاحب مسکن شدن متغیر بود. دربارة فضیلت ایشان, روایاتی از پیامبر اکرم که صادر
شده است. جمعی از مفسران, یه ۲۷۳ سوره «بقره» را درباره این گروه میدانند. ایشان اهل جبهه و
جهاد بودند و در بیشتر جنگها رسول خدا را همراهی میکردند.
خلاصه ماشینی:
این گروه از لحاظ مالی جزو صحابی تهیدست به شمار می آمدند، اما همراهی و ملازمت آنها با رسول خدا صلی الله علیه و آله و سپس با حضرت علی علیه السلام در صحنه های مختلف، نشان از ایمان واقعی و طبع بلند ایشان دارد.
واقدی نیز در کتاب طبقات، اعتقاد بر آن دارد که این آیه شریفه درباره اهل صفه است و می گوید: این گروه در مدینه نه خانه ای برای خود داشتند و نه خویشاوندی، و خداوند مردم را به پرداخت صدقه به ایشان تحریض فرموده است (ابن سعد، 1374، ج 1، ص 239).
البته در این زمینه روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده که تعداد ایشان را چهارصد نفر می داند و در ادامه، آورده است که پیامبر ایشان را در ایوان مسجد مدینه اسکان داده بود و پیوسته هر صبح و شام به دیدار آنان می رفت و به آنها سلام می کرد و احوال پرسی می نمود (ابن اسحاق، بی تا، باب 15، نصف اول، ص 385؛ قمی، 1367، ج 1، ص 202).
برای اثبات این مدعا می توان به روایتی که از پیامبر صلی الله علیه و آله درباره اهل صفه بیان شده اشاره کرد که حضرت در خطاب به این گروه فرمود: «ابشروا یا اصحاب الصفه فمن بقی امتی علی النعت الذی انتم علیه راضیا بما فیه فانه من رفقایی» (فخررازی، 1420ق، ج 4، ص 79؛ مراغی، بی تا، ج 3، ص 51)؛ ای اهل صفه!