چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارامدی و تحمل ناکامی والدین کودکان معلول جسمی حرکتی بود. این پژوهش با روش نیمه تجربی همراه با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری برای یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل والدین معلولین جسمی حرکتی دارای پرونده در بهزیستی شهرستان پلدختر در سال 1396 بود که نمونه تحقیق به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 16 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در 8 جلسه دو ساعتی به صورت هفتگی به گروه آزمایش ارائه گردید. اما گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. هر دو گروه یک هفته پیش از جلسه اول و یک هفته پس از جلسه آخر و 30 روز بعد، با پرسشنامههای خودکارامدی والدگری دومکا (PSAM) و تحمل ناکامی هارینگتون سنجش شدند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره با اندازه گیری مکرر (RM- MANOVA) نشان داد که برنامه آموزشی بر بهبود خودکارآمدی والدگری و تحمل ناکامی اثر داشته و میانگین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پسآزمون و پیگیری افزایش یافته است (0001/ 0>P). یافتههای پژوهش حاضر ضمن ارائه چشم اندازی روشن در حیطه استفاده از درمان نوظهور ذهن آگاهی در کاهش مشکلات روانشناختی افراد، زمینه مطلوبی جهت اتخاذ این برنامه آموزشی در حوزه پیشگیری و گسترش این شیوه در مشکلات بین فردی فراهم میآورد.
خلاصه ماشینی:
نتایج تحلیل واریانس چند متغیره با اندازه گیری مکرر (RM- MANOVA) نشان داد که برنامه آموزشی بر بهبود خودکارآمدی والدگری و تحمل ناکامی اثر داشته و میانگین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش یافته است (٠٠٠١ ١.
Yoshimasu, Oga, Kagaya, Kitabayashi & Kanaya 8.
پژوهش هاشمی نصرت آباد، راستگار فرج زاده ، خانجانی و ماشینچی عباسی (١٣٩٤) نشان داد مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود رفتارهای مادران دارای کودکان دچار بیماریهای مزمن موثر است و توانسته کیفیت زندگی این افراد را به طور معناداری افزایش دهد.
با توجه به آسیب پذیری این قشر از جامعه ضرورت مداخله های روانی -آموزشی جهت جلوگیری از بیماری و بالا بردن سلامت روان این افراد وجود دارد و از آنجا که برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در پژوهش های بسیاری برای طیفی وسیعی از مشکلات روانشناختی موثر بوده برآن شدیم تا تاثیر این رویکرد را بر تحمل ناکامی و خودکارآمدی والدین کودکان معلول جسمی - حرکتی بیازماییم .
بحث و نتیجه گیری بر اساس نتایج و یافته های پژوهش ، آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر بالا بردن سطح خودکارآمدی و تحمل ناکامی والدین دارای کودک معلول جسمی - حرکتی موثر بود.
پژوهش های مختلفی در راستای بهره گیری از آموزش های موج سوم رفتار درمانی در درمان و بهبود مشکلات روانشناختی صورت گرفته است ، منجمله پژوهش فضلیان ، صولتی، موسوی و قاسمی پیر بلوطی (١٣٩٧) با استفاده از مداخله به شیوه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی نشان داد این برنامه آموزشی منجر به بهبود پایدار کیفیت زندگی و خودکارآمدی بیماران لوپوس گردیده است .