چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه به آموزش بینرشتهای حقوق کودک در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دورة ابتدایی کشور ایران انجام گرفته است. در این پژوهش از روش کیفی جهت مشخص نمودن مؤلفهها و ویژگیهای آموزش حقوق کودک و از روش تحلیل محتوا بهمنظور بررسی و تحلیل برنامه درسی مطالعات اجتماعی دورة ابتدایی استفاده شده است. جامعة آماری آن در بخش تحلیل محتوا، برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی کشور بود که از این جامعه، برنامه درسی مطالعات اجتماعی پایههای سوم، چهارم، پنجم و ششم در سال 1395-1394 به روش هدفمند انتخاب شده است. ابزار جمعآوری اطلاعات، سیاهه تحلیل اهداف، سیاهه تحلیل محتوای کتب درسی و سیاهه تحلیل محتوای کتب راهنمای معلم بود که پس از مطالعة مبانی نظری و بسترهای قانونی، طرح پیشنهادی تهیه و تدوین شد و روایی آن توسط تعدادی از متخصصان علوم تربیتی و حقوق و کارشناسان مربوطه تعیین گردید. در این پژوهش از روش آنتروپی شانون برای تجزیهوتحلیل دادهها و مقایسه ضرایب آنها استفاده شد و واحد تحلیل، جملات مندرج در متن کتب درسی، متن اهداف مصوب و متن راهنمای معلم بوده است. یافتههای پژوهش نشان داد که در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دورة ابتدایی در بخش اهداف بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه حقوق آموزشی (274/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به حقوق بهداشتی (0) و دادرسی (0)، در بخش کتابهای درسی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه حقوق بهداشتی (205/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به حقوق دادرسی (15/0) و در بخش راهنمای معلم بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه حمایتهای خاص (243/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به حقوق دادرسی (0) است.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش از روش کیفی جهت مشخص نمودن مؤلفهها و ویژگیهای آموزش حقوق کودک و از روش تحلیل محتوا بهمنظور بررسی و تحلیل برنامه درسی مطالعات اجتماعی دورة ابتدایی استفاده شده است.
واژههای کلیدی: آموزش حقوق، برنامه درسی، حقوق کودک، دورة ابتدایی، مطالعات اجتماعی Content Analysis of Primary School Social Studies Curriculum in Terms of Attention to Child Rights Education Rahman Paryad, Ahmad Salahsho1ori, Mohammadreza Yosofzadeh-chosari 1 Ph. d student of philosophy of Education, Department of Education, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
In this study, a qualitative method to identify the components and characteristics of child rights education also content analysis to analyze the elementary school social studies curriculum has been used.
اعلامیه جهانی حقوق بشر (Universal Declaration of Human Rights) بهعنوان نخستین سند جهانی حقوق بشر در بند 2 ماده 26، این مسئله را اینچنین مورد توجه قرار داده که؛ آموزشوپرورش باید طوری هدایت شود که شخصیت انسانی هر کس را به حد اکمل، رشد دهد و تقویت کند.
از اینرو، هدف کلی این پژوهش تحلیل محتوای برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به آموزش حقوق کودک است.
3. تا چه حد آموزش حقوق کودک در راهنمای معلم برنامه درسی دوره ابتدایی توجه شده است؟ جدول 5 نشان میدهد که درمجموع محتوای دروس مطالعات اجتماعی 15 فراوانی به مؤلفه حقوق اساسی، 165 فراوانی به مؤلفه حقوق آموزشی، 54 فراوانی به مؤلفه حقوق کمکآموزشی، 9 فراوانی به مؤلفه حقوق بهداشتی، 1 فراوانی به مؤلفه حقوق دادرسی و 46 فراوانی به مؤلفه حمایتهای خاص اشاره کردند.
The analysis of the content of textbooks fourth and fifth grade elementary school based on peace and human rights education components.