چکیده:
بافت فرسوده شهری ازجمله معضلات مهم شهرهای کشور است. ناحیه جوادیه نیز یکی از نواحی شهری است که از مشکل بافت فرسوده و کمبود خدمات شهری رنج میبرد. با توجه به کمبود کاربری فضای سبز در سطح ناحیه جوادیه، پیشنهادهایی در طرح تفصیلی بهمنظور تأمین فضای سبز این محدوده مطرحشده است؛ این پژوهش باهدف ارزیابی پیشنهادهای طرح تفصیلی بر اساس معیارهای مکانیابی کاربری فضای سبز صورت گرفته است. پـژوهش حاضر ازنظر هـدف کـاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. جمعآوری اطلاعات در دو مرحله صورت گرفته است؛ در مرحلـه اول پیشینه و چارچوب نظری تحقیق با استفاده از مطالعات کتابخانهای و اسـنادی صورت گرفته و معیارها استخراجشده و در مرحله بعد نیـز با استفاده از روش دلفی متخصصین (15 نفر) و توزیع پرسشنامه، ارجحیت معیارها نسبت به یکدیگر سنجیده شده و به وزنهایی برای هریک از معیارها با استفاده از فرآیند تحلیل شبکهای دستیافتیم. بر این اساس معیار نزدیکی به مراکز ثقل جمعیتی با اهمیت 36.57 درصد بیشترین اهمیت را نسبت به سایر معیارها دارا است. معیارهای نزدیکی به مراکز آموزشی، نزدیکی به راههای دسترسی، دوری از پارکهای موجود و نزدیکی به مراکز فرهنگی در رتبههای بعدی ازنظر اهمیت معیارها قرار دارند. درنهایت با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل شبکهای و سیستم اطلاعات جغرافیایی محدودههایی که مناسب ایجاد فضای سبز در ناحیه جوادیه هستند شناسایی شدند. بر اساس این پژوهش، پیشنهادهای طرح تفصیلی منطبق بر محدودههای دارای اولویت مطلوب برای ایجاد فضای سبز نبوده است. بهمنظور برطرف کردن این مشکلات و با توجه به انعطافپذیری برنامهریزی سناریویی، پیشنهاد میشود در طرحهای آتی شهری، از رویکرد برنامهریزی سناریویی استفاده شود. میتوان از نتایج این پژوهش برای پیشنهاد ایجاد فضای سبز شهری در طرحهایی که در این محدوده تهیه خواهد شد، استفاده شود.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی محدوده های پیشنهادی طرح تفصیلی برای کاربری فضای سبز شهری با استفاده از تحلیل شبکه ای (ANP) در (GIS) (مطالعه موردی: ناحیه جوادیه منطقه ١٦ تهران ) فرشاد نوریان : دانشیار دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران امین خاکپور:١ کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران ابوالفضل کربلایی حسینی غیاثوند: دانشجوی دکتری معماری، باشگاه پژوهشگران و نخبگان ، واحد قزوین ، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین ، ایران دریافت : ١٣٩٦/١٠/٦ صص ١١٠- ٩٧ پذیرش : ١٣٩٧/٣/٢٠ چکیده بافت فرسوده شهری ازجمله معضلات مهم شهرهای کشور است .
یوسفی و همکاران (١٣٩١)، از معیارهای زیر به منظور مکان یابی و تحلیل تناسب فضای سبز شهری استفاده کردند: میزان نزدیکی به مناطق مسکونی، میزان نزدیکی به مراکز آموزشی و فرهنگی، فاصله از شبکه دسترسی، قیمت زمین ، شیب ، میزان دسترسی به منابع آب برای آبیاری، تراکم جمعیت ، فاصله از پارکهای موجود، توجه به طرح های جامع تفصیلی و مصوب .
با توجه به بررسی مبانی نظری موضوع ، محدوده موردمطالعه و داده های در دسترس ، از معیارهای نزدیکی به مراکز ثقل جمعیتی، نزدیکی به شبکه ارتباطی، نزدیکی به مراکز آموزشی، نزدیکی به مراکز فرهنگی و فاصله از پارک های موجود برای مکان یابی و ارزیابی پیشنهادهای طرح تفصیلی در خصوص محدوده ی مناسب جهت کاربری فضای سبز شهری استفاده شده است (جدول ٢).
در نقشه های زیر (شکل ٦) مکان های نهایی پیشنهادی جهت ایجاد فضای سبز در ناحیه جوادیه ، با توجه به توان مالی نهادهای اجرایی، کاربری زمین و نتایج مکان یابی صورت گرفته ارائه میشود (در پیشنهادها سعی شده است کاربریهای بایر موجود در محدوده استفاده شود).