چکیده:
خلیج فارس به دلیل داشتن موقعیت ژئوپلیتیک و در اختیار داشتن حجم بالای ذخایر انرژی، از دیرباز مورد توجه بازیگران منطقهای و بینالمللی بوده است. این ویژگیها موجب شده است تا موضوع امنیت، از اولویتهای کشورهای این منطقه حساس باشد اما دیدگاههای متفاوت درباره امنیت، مانع از شکلگیری اعتماد و همکاری میان بازیگران منطقه شده است. راهبردهای امنیتی عربستان سعودی بعنوان یکی از بازیگران اصلی در معادلات امنیتی خلیج فارس عبارتند از: همکاری و ائتلاف با غرب (آمریکا)، همکاریهای منطقهای در قالب شورای همکاری خلیج فارس و ائتلاف با بازیگران عربی و غیرعربی و افزایش قدرت نظامی. چرایی اتخاذ این راهبردها از سوی عربستان سعودی پرسش اصلی این مقاله است. به نظر میرسد دلایل اتخاذ این راهبردها را باید در قدرت پایینتر عربستان سعودی نسبت به ایران و تلاش این کشور برای حفظ وضع موجود در منطقه جستجو کرد. روش این پژوهش براساس ماهیت تحقیق تبیینی و دادهها و اطلاعات مورد نیاز با روش کتابخانهای گردآوری شده است.
خلاصه ماشینی:
محورهای راهبرد امنیتی عربستان سعودی در منطقه عبارتند از: 1- همکاری و ائتلاف با غرب (آمریکا)؛ 2- همکاریهای منطقهای در قالب شورای همکاری خلیج فارس و ائتلاف با بازیگران عربی و غیرعربی؛ 3- افزایش قدرت نظامی.
هرچند ریاض متمایل به حفظ قدرت مانور خود در ایجاد روابط نظامی با سایر کشورها مانند انگلستان و فرانسه نیز است، اما نامحتمل است که این کشور در سطح کلی و اولویت اول خود، کشوری غیر از آمریکا را برای ایجاد چتر امنیتی انتخاب کند (Henderson, 2001).
اما مهمترین آنها عبارتند از: قدرت پایینتر عربستان سعودی نسبت به ایران و سمتگیری سیاست خارجی این کشور مبنی بر حفظ وضع موجود در منطقه.
در راستای تشدید این برخوردها، برخی از کشورهای عربی به رهبری عربستان سعودی در قالب شورای روابط بینالملل خلیج فارس موسوم به «کوگر» به دنبال اعمال سناریوی هستند تا عضویت ایران را در سازمان همکاری اسلامی تعلیق یا آن را اخراج کنند (همان).
لذا قدرت پایینتر عربستان سعودی نسبت به ایران، منجر به اتخاذ سیاستهای امنیتی این کشور که شامل همکاری و ائتلاف با غرب، همکاریهای منطقهای در قالب شورای همکاری خلیج فارس و ائتلاف با بازیگران عربی و غیرعربی و افزایش قدرت نظامی میباشد شده است.
لذا قدرت پایینتر عربستان سعودی نسبت به ایران، منجر به اتخاذ سیاستهای امنیتی این کشور که شامل همکاری و ائتلاف با غرب، همکاریهای منطقهای در قالب شورای همکاری خلیج فارس و ائتلاف با بازیگران عربی و غیرعربی و افزایش قدرت نظامی میباشد شده است.