چکیده:
دوره جوانی، دوره تراکم و فشردگی وقایع اجتماعی ـ جمعیتی در حوزه خانواده است. یکی از این وقایع که نقطه اوج آن در دوره جوانی میباشد، طلاق است. حدود نیمی از طلاقهای ثبت شده در کشور در دوره جوانی رخ می دهد و یک چهارم جمعیت مطلقه کشور را نیز جوانان تشکیل میدهند. مقاله پیشرو در چارچوب روش شناسی کمّی به دنبال شناخت ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی جوانان طلاق گرفته و همچنین بررسی رابطه عوامل اقتصادی و اجتماعی با احتمال وضعیت طلاق در میان جوانان ایرانی است. تعداد نمونه مورد بررسی شامل 191370 نفر جوان ازدواج کرده 15-29 ساله بود که از این تعداد 188433 نفر دارای همسر و 2937 نفر طلاق گرفته بودند. یافتهها بیانگر ساختار جوان جمعیت مطلقین و زنانه شدن آن است. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان میدهد احتمال طلاق در زنان بیشتر از مردان و در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است. تحصیلات رابطه منفی با احتمال داشتن وضعیت طلاق دارد. همچنین، بیکاری و بیثباتی شغلی رابطه مثبت و قوی با احتمال طلاق- البته فقط برای مردان- دارد و در مقابل، اشتغال و استقلال اقتصادی زنان با احتمال طلاق رابطه مثبت و قوی دارد. علاوه بر اینها، وجود فرزند در خانواده احتمال طلاق را کاهش میدهد.
خلاصه ماشینی:
مقاله پیشرو در چارچوب روش شناسی کمی به دنبال شناخت ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی جوانان طلاق گرفته و همچنین بررسی رابطه عوامل اقتصادی و اجتماعی با احتمال وضعیت طلاق در میان جوانان ایرانی است.
علاوه بر این، بررسی ساختار سنی افراد دارای وضعیت طلاق در سرشماری های اخیر جمعیتی نشان میدهد که حدود یک چهارم جمعیت مطلقه کشور، جوانان هستند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار 1: توزیع سنی طلاقهای ثبت شده در سال 1390 همانطور که در نمودار 2 مشخص است، ساختار سنی و جنسی جمعیت طلاق گرفته کشور نشان میدهد که این جمعیت دارای ساختاری جوان و همچنین بیشتر زنانه است.
(رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار 2: ساختار سنی– جنسی جمعیت طلاق گرفته در ایران(90-1375) منبع: پردازش بر اساس مرکز آمار ایران (90-1375)، نتایج سرشماری های جمعیتی کشور وضعیت سواد و فعالیت افراد بی همسر بر اثر طلاق بررسی وضعیت سواد و فعالیت جمعیت بی همسر بر اثر طلاق و مقایسه آن با جمعیت دارای همسر نشان میدهد که هم برای مردان و هم برای زنان میزان باسوادی جمعیت طلاق گرفته بیشتر از جمعیت دارای همسر است.
در این بخش از مقاله با استفاده از دادههای سطح خرد- فردی سرشماری 1390 به بررسی طلاق و همبستههای اجتماعی و جمعیتی آن در میان جوانان میپردازیم.
جدول 5: نتایج رگرسیون لجستیک از تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر احتمال مطلقه بودن جوانان(1390) (رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) بحث و نتیجهگیری نتایج مقاله بیانگر افزایش دو برابری سهم جمعیت بی همسر بر اثر طلاق در دوره زمانی 1375 تا 1390 است.