چکیده:
مثنوی بیشک یکی از مهمترین منابع معارف دینی و عرفانی در فرهنگ اسلامی به شمار میرود. از اینروست که از این اثر شروح و گزیدههای متعدّدی در اقصی نقاط جهان اسلام به زبانهای گوناگون فراهم آمده است. از جملة این گزیدهها نصاب مولوی از آنِ اسماعیل انقروی، شارح شهیر مثنوی و از مشایخ طریقة مولویه است. انقروی در این گزیده با الهام از آثار عرفانی مهمّی مانند منازلالسائرینِ خواجه عبدالله انصاری و مصباحالهدایة عزّالدین محمود کاشانی اهمّ مقامات و موضوعات عرفانی را در سه قسم طریقت، شریعت و حقیقت تنظیم کرده است. مولف پس از ارائة تعریفی مختصر از مفاهیم و موضوعات عرفانی پیشگفته- که اغلب از دو اثر فوقالذکر اقتباس شده- به تناسب، ابیاتی را از دفاتر مختلف مثنوی نقل کرده است. در پایان مقاله نسخههای خطی نصاب مولوی که در کتابخانههای مختلف ترکیه و ایران نگهداری میشود، معرفی شده است.
Mathnawi is undoubtedly one of the most important sources of religious and mystical knowledge in Islamic culture. That is why the commentaries and excerpts from this work in many parts of the Muslim world in various languages are available; one of which is nisab -i Mawlawi, a selection of Ismaeil Anqarwi, the famous commentator of Mathnawi and the master of Mowlavi Tariqa. Anqarwi in this excerpt, inspired by the great mystical works such as Manazil al-saeirin of Khwaja Abdullah Ansari and Misbah al-hidayah of Izzoddin Mahmoud Kashani, has laid out the most important mystical issues in three types of Tariqat, Shariat and haqiqt. The author then has provided a brief definition of mystical concepts and topics that is often derived from the two works mentioned above - and then has quoted some verses from Mathnavi. At the end of the paper, the manuscripts of Nisab -i Mawlawi kept in different libraries in Turkey and Iran are introduced.
خلاصه ماشینی:
انقروي در اين گزيـده بـا الهـام از آثار عرفاني مهمي مانند منازل السائرين خواجه عبدالله انصاري و مصباح الهدايۀ عزالدين محمود کاشاني اهم مقامات و موضوعات عرفاني را در سه قسم طريقـت ، شـريعت و حقيقـت تنظـيم کرده است .
لوئيس ،١٣٨٥: ٦٠٦-٦٠٧) يکي از گزيده هاي مهم مثنوي در سرزمين عثمـاني، از آن شارح معروف مثنوي، اسماعيل انقروي است که نصاب مولوي نام دارد.
p. ١٩٩٢,Yetik) ورود به طريقت انقروي پيش از ورود به طريقت ، بـه يـادگيري علـوم رايـج زمـان خـود در سـطوح عـالي پرداخت و همزمان زبان فارسي و عربي را در سطحي که بتواند به اين دو زبـان شـعر بسـرايد فراگرفت .
شارح ، از اسلوب کار و فلسفۀ مولانا بي اطلاع اسـت و بـا اتکا بر فلسفۀ ابن عربي مثنوي را شرح کرده و همچنين با شرح دفتر جعلي هفتم بـه تأييـد آن برخاسته است .
رسالۀ اصول طريقت : انقروي در اين رساله که به ترکي اسـت ، بـه آداب طريقـۀ مولويـه و کيفيت ورود به آن پرداخته است .
نصاب ٢ مولوي ١- معرفي اثر: اين کتاب گزيده اي است از مثنوي که انقروي بنا به درخواست شيخ الاسـلام يحيـي افنـدي (د١٠٥٣ه .
(نصـاب مولـوي، نسخه خطي، دانشگاه تهران ، نسخۀ شمارة ٦٥٣٢، برگ هاي ٢-٣) عبدالباقي گولپينارلي ، نصاب را اثري عربي و ترجمۀ منهاج الفقرا دانسته است .
دائرةالمعارف ترک، نصاب مولوي را بعد از شرح مثنـوي از مهمترين آثار انقروي دانسته و برخلاف نظر گولپينارلي منهاج الفقـرا را ترجمـه عربـي نصـاب المولوي به شمار آورده است .