چکیده:
تبلیغ، به معنای رساندن پیام، و تبلیغ دینی، به مفهوم انتقال پیام دین به دیگران است. معنای عرفی تبلیغ اسلامی، عبارت است از هر کنش و رفتار و گفتار مسلمانان که موجب رسیدن پیام اسلام به دیگران شود. تبلیغ در حوزه خداشناسی، یعنی رساندن محتوای توحیدی قرآن به مخاطبان. این تحقیق که به روش توصیفی ـ تحلیلی به نگارش درآمده، به تبیین ضرورت تبلیغ و آسیبشناسی تبلیغ دینی پرداخته است.
هدف این پژوهش، تبیین ضروت تبلیغ خداشناسی و بیان آسیبهای تبلیغ در این حوزه است. نتیجه این تحقیق، نشان میدهد که تبلیغ در حوزه خداشناسی، دارای ضرورت فردی و اجتماعی است. در ضرورت فردی، خداشناسی واسطهای برای بازسازی و تصحیح افکار و نظام روحی انسان است و در ضرورت اجتماعی، خداشناسی موجب تکامل و ضمانت اجتماعی در جامعه میگردد. یافتههای تحقیق به این کاستیهای تبلیغ دینی اشاره دارد: «غفلت از ضرورت تبلیغ خداشناسی از طریق تفکر در صنع الهی»، «عدم نهادینهسازی اندیشه بهمثابه ابزار خداشناسی»، «بیتوجهی به ارتباط خودشناسی با خداشناسی» و «بیتوجهی به شرایط تبلیغ در این حوزه».
خلاصه ماشینی:
فرایند تبلیغ خداشناسی، دارای آسیبهای است؛ از جمله: غفلت و نادیده گرفتن عمل تبلیغِ خداشناسی در کانونهای تبلیغی؛ درحالیکه همچون عبادت، یک واجب است؛ عدم توجه به ضرورت و نیاز بهکارگیری ابزار خداشناسی که نتیجه تفکر است و عدم تبیین و تفسیر ارتباط خودشناسی با خداشناسی و آسیبهای رفتاری که با بیان الزامات شرایط تبلیغ در این حوزه بحث شده است.
از دیدگاه نگارنده این سطور، خداشناسی، تنها تصدیقات و تصورات و صغری و کبریهای منطقی و فلسفی به هدف اثبات وجود و وحدانیت خداوند نیست؛ بلکه خداشناسی، یک فرایند مستمر، تکاملپذیر و دارای مراتب است که دست یافتن به مراتب عالیتر آن، تا آن اندازه که انسان تجلیات اسما و صفات و افعال خدای سبحان را در هستی مشاهده کند و حضور وی را احساس نماید و به این وسیله، از محرمات خدا دست باز دارد و به تکالیف شرعی الهی از سر عشق و تواضع پایبند و وفادار باشد، لازم و ضروری است.
به نظر میرسد، با توجه به تکرار و تأکید و آثاری که در تفکر و اندیشه در صنع الهی و نشانهها و مظاهر جلالیه و کمالیه الهی است، خداشناسی به این تعبیر، در جهت اصلاح اندیشه و حتی اصلاح عملکرد و اعمال انسان، نقش بسزای دارد و لازم است مبلّغان، اهمیت و ارزش آن را در هنگام تبلیغ بیان کنند و طریقه و روش تجدید خداشناسی را به مردمان بیاموزانند و در این عرصه، بیش از پیش، در فرایند و سازمان تبلیغ دینی وقت بگذارند و برنامه بریزند.