چکیده:
حج، از جهات مختلف در سرنوشت مسلمانان تأثیرگذار است و از بُعد اخلاقی و عرفانی، راز و رمزهایی دارد که در کمتر عبادتی میتوان یافت. اسرار و معارف حج میتواند زائر سرزمین وحی را در مسیر سیر و سلوک و عرفان ناب قرار دهد. بُعد اقتصادی حج نیز این ظرفیت را دارد که بازار بینالملل اسلامی را رونق بخشد و اقتصاد کشورهای اسلامی را به سمت شکوفایی رهنمون سازد. و از نظر سیاسی، اجتماع میلیونی مسلمانان از سراسر جهان با زبانها و ملیتهای مختلف در ایام حج و در مکانی خاص؛ یعنی سرزمین وحی، فرصت تصمیمگیریهای مهم را برای نمایندگان بیش از یک میلیارد مسلمان فراهم میکند. آری، حج فرصتی است بیبدیل برای جوامع اسلامی و اینجا است که حضرت امام خمینی1<br /> و مقام معظم رهبری ـ دام ظلهالعالی ـ بر فرصتآفرینی حج تأکید فراوان داشته و دارند.<br /> دراین نوشته، با بررسی فرصتآفرینی حج از منظر امام خمینی= و مقام معظم رهبری در دو بُعد اخلاقی و سیاسی، کوشیدهایم با بهرهگیری از پیامهای ایشان به کنگرة جهانی حج و بیاناتشان در جمع کارگزاران حج، این موضوع را در دو بعد اخلاقی و سیاسی بررسی و واکاوی کنیم.
خلاصه ماشینی:
حج، زمینة فرصتهای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، عبادی و حتی اقتصادی را برای جهان اسلام فراهم میسازد؛ اجتماعی ایجاد میکند که ملل مختلف غیر مرتبط با یکدیگر را که نه یک نژاد دارند و نه یک زبان و نه یک حکومت و نه یک ملیت، در یک سرزمین جمع میکند؛ اجتماعی که از نظر کمی و کیفی یقینا بینظیر است؛ زیرا انسانهایی از سراسر جهان با انگیزههای الهی و بدون احساس فشار بیرونی، از مال، فرزند و اشتغالات اجتماعی صرف نظر میکنند تا خود را به این مرکز توحید برسانند و از فضای معنوی سرزمین وحی و موقعیت زمانی حج بهرهبرداری کنند.
ایشان هر ساله با فرا رسیدن ایام حج در ملاقاتهای عمومی و خصوصی که قبل و بعد از سفر با مسئولان و کارگزاران حج دارند و همچنین پیامهایی که به مناسبت کنگرة جهانی حج صادر میکند، ابعاد مختلف این عبادت جمعی و نقشی را که این اجتماع عظیم در سرنوشت فردی و اجتماعی و سیاسی مسلمانان دارد، تبیین میکند و مسلمانان را با وظیفة سنگینشان آشنا میسازد و آنان را به بهرهبرداری از فرصتگرانبهایی که حج برای مسلمانان فراهم میآورد، تشویق میکند، تا در جهت خودسازی فردی و رفع مشکلات جهان اسلام بکوشند.
ایشان یکی از مسؤلیتهای مهم کارگزاران حج و مردم مسلمان ایران را، معرفی پیامهای بزرگ انقلاب اسلامی میداند که همان ایستادگی در مقابل استکبار است و از کارگزاران حج و زائران خانة خدا میخواهد که با اعمال خود معرف و سفیر انقلاب باشند: «در درجة اول، کارگزاران حج، در درجة بعد، آحاد حجگزار، همه با رفتار، با گفتار و با عملشان نشان دهند که زبر الحدیدی در اینجا وجود دارد که عازم است حرکت خودش را ادامه بدهد.