چکیده:
سرطان پستان و جراحی آن میتواند وضعیتهای روانشناختی متعارضی را به دنبال داشته باشد. هدف پژوهش هم سنجی اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد و آموزش بهبود مهارتهای رویارویی زوجی بر بدریختی انگاری بدن و بهزیستی ذهنی زنان دچار سرطان پستان بود. این پژوهش یک طرح نیمه آزمایشی با پیشآزمون، پسآزمون و گروه گواه و پیگیری 3 ماهه بود. جامعه پژوهش بیماران زن دچار سرطان پستان مراجعهکننده به بیمارستان سیدالشهدا اصفهان در سال 1396 بود. از میان آنها 45 نفر از داوطلبین به روش نمونهگیری هدفمند پس از بررسی ملاکهای ورود انتخاب و بهصورت تصادفی در گروههای آزمایش و گواه گمارش شدند. مداخلات طی 9 نشست 90 دقیقهای اجرا شد، گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفت. دادهها با ابزارهای نگرانی از تصویر بدن لیتلتون و همکاران (2005) و بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو (2003) گردآوری شد. برآیندهای تحلیل واریانس اندازههای مکرر نشان داد که میان گروههای آزمایش با گروه گواه در بدریختی انگاری بدن و بهزیستی ذهنی تفاوت معنیداری وجود دارد و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد اثرات بیشتری را در سنجش با آموزش مهارتهای رویارویی زوجی بر بهزیستی ذهنی داشته است (05/0p)بر پایه یافته ها، آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب فراگیری راهکارهای کارآمد در مدیریت هیجانات، احساسات منفی و عمل متعهدانه شده و آموزش مهارت های رویارویی زوجی میتواند منجر به بالا رفتن توانمندی در مدیریت فشار روانی برآمده از بیماری شود. مداخلاتی که در کنار کاهش علائم بدریختی انگاری بدن، میتوانند بهزیستی ذهنی زنان دچار سرطان پستان را ارتقا دهند.
خلاصه ماشینی:
(٢٠١٧ ,Marck &Christensen ;٢٠١٥ ,Lortet-Tieulent &Bray, Siegel, Ferlay بر اساس مطالعه ای ١٠ ساله در ایران نشان داده شده که سرطان پستان در ایران نیز شایع ترین نوع بدخیمی در میان زنان با میانگین سنی ٤٩ سال بوده (٢٠١٥ ,Kaviani &Jazayeri, Saadat, Ramezani ) و پنجمین عامل مرگ ومیر ناشی از سرطان در زنان میباشد (٢٠١١ ,Akbari, Razzaghi, Homaee, Khayamzadeh, Movahedi et al).
همچنین میتواند به عنوان یـک مداخله مناسب در نارضایتی بدنی و ترس از ارزیابی منفی (حبیـب اللهـی و سـلطانی زاده ، ١٣٩٤)، مشـکلات مربـوط بـه تصـویر تـن ,Shamseddini Lory &Dokaneheei Fard, Mehrabian, Boroon, Ghaderi, Yousefi, ) (٢٠١٦ ، سازگاری با تشخیص سرطان پستان و بهبود کیفیت زندگی این بیماران ,Hulbert-williams& Storey) (٢٠١٥، سرطان (٢٠١٢ ,Mutch &Rost, Wilson, Buchanan, Hildebrandt )، بهزیستی روان شناختی (نـوروزی، مرادی، زمانی و حسنی، ١٣٩٦) و مسائلی از این قبیل به کار گرفته شود.
ازجمله برنامه های آموزش چنین توانمندیهایی آموزش افزایش رویارویی زو- ج ها١ است که توسط (٢٠٠١) Widmer &Bodenmann, Charvoz, Cina ، پایه گذاری شده و با هـدف بهبـود در توانایی مدیریت استرس ، افزایش توانایی رویارویی به عنوان یک زوج ، حسـاس شـدن زوجـین نسـبت بـه عدالت و احترام متقابل ، بهبود روابط زناشویی و نیز بهبود توانایی مهارت حل مسئله توسط زوج هـا صـورت میگیرد؛ به گونه ای که استفاده از مهارت های رویارویی زوجی میتواند عملکرد ارتبـاطی زوجـین ( Traa et ٢٠١٤ ,al) و فشار روانی مرتبط بـا سـرطان را در زوجـین تحـت تـأثیر قـرار داده ,Heinrichs, Zimmermann) (٢٠١٢ ,Baucom &Huber, Herschbach, Russell و با رضایتمندی از رابطـه زناشـویی آنـان در ارتبـاط باشـد .
(Hagedoorn, Dagan, Puterman, Hoff, Meijerink et al, 2011) بررسی پژوهش های صورت گرفته نشان میدهد که آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد میتواند مشـکلات مربوط به تصویر تن ، سازگاری با تشخیص سرطان پستان و بهزیستی روان شناختی افراد را تحـت تـأثیر خـود قرار دهد.