چکیده:
اخلاق مهندسی بخشی از اخلاق کاربردی یا اخلاق حرفهای است که به بررسی اصول اخلاقی و مشکلات اخلاقی در فعالیتهای مهندسی میپردازد. هدف از مطالعه حاضر، واکاوی معیارهای اخلاق حرفهای در مهندسی ژئوماتیک با تاکید بر آموزههای نهجالبلاغه است. در این مقاله، مسائل اخلاقی به وجود آمده در حوزه مهندسی ژئوماتیک (نقشهبرداری) مورد بررسی قرار میگیرد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی به گردآوری اطلاعات کتابخانهای، شامل شناسایی، مطالعه، طبقهبندی اطلاعات، تجزیه و تحلیل آنها و جمعبندی اطلاعات در خصوص موضوع مورد مطالعه پرداخته است. نتایج نشان داد، معیارهای اخلاق حرفهای برای مهندسی ژئوماتیک در چهار ویژگی مهم تفکیک میشوند، این چهار ویژگی عبارتاند از: تعهد کاری، صداقت، انصاف و تخصص. در این مطالعه، ویژگیهای اخلاق حرفهای بر مبنای آموزههای نهجالبلاغه بوده است. امام علی علیه السّلام مبنای اخلاق حرفهای را حفظ و رعایت حقوق مردم دانسته و در مواضع مختلف به آن تاکید میکند بهگونهای که جایگاه اجتماعی افراد بهویژه در مشاغل و مناصب مختلف را بر آن استوار مینمایند. بعلاوه، امام علی علیه السّلام معتقد هستند هر کس خوش اخلاق باشد، زندگیاش پاکیزه و گوارا میشود.
خلاصه ماشینی:
کدامیک از معیارهای اخلاقی واکاویشده در مهندسی ژئوماتیک کاربردیترند؟ روش پژوهش باتوجهبه اینکه پژوهشگر درصدد واکاوی معیارهای اخلاق حرفهای در مهندسی ژئوماتیک (نقشهبرداری) با تأکید بر آموزههای نهج البلاغه است، پژوهش حاضر از نوع تحقیق نظری و روش آن، توصیفی و از نوع تحلیل اسنادی است.
در این شکل گسترۀ فعالیتهای مهندس حرفهای که همان جامعه، قوانین، مردم و شرکتهای مرتبط با کار او هستند، در بستر اصول اخلاقی بهتصویر کشیده شده است (Devon, 2004: 1-2).
باتوجهبه اینکه نتیجۀ کار مهندسان نقشهبردار در کارِ بسیاری از افراد جامعه تأثیرگذار است، رعایت اخلاق در این شغل که از آن بهعنوان اخلاق حرفهای یاد میشود، بسیار پراهمیت و ضروری است.
» (همان، خطبۀ 232) این مثالی از اهمیت رعایت اخلاق حرفهای در مهندسی ژئوماتیک بود و لازم است تمامی مهندسان در این حوزه به معیارهای اخلاقی توجه کنند.
تقسیمبندی محورهای اخلاق حرفهای درخصوص خود و دیگران از نگاه نهج البلاغه مهندسی ژئوماتیک و واکاوی معیارهای اخلاق حرفهای از دیدگاه نهج البلاغه تکرار اعمال ناپسندی نظیر دروغ و مسئولیتناپذیری موجب عادت شده و این عادتها در خلقوخوی هر شخص، بهویژه مهندس نهادینه میشود؛ بهگونهایکه پس از گذشت سالیان و کسب تجربه، باز هم سعی میکند کار خود را بهدرستی انجام ندهد و در انجام وظایف خود کوتاهی کند.
مهندس نقشهبردار علاوهبر دانش و تخصص کافی در زمینۀ کاری خود، باید از قوانین اخلاقی پیروی کند و به اصول اخلاق حرفهای پایبند باشد.
بر اساس پژوهشهای صورتگرفته در حوزۀ اخلاق حرفهای در مهندسی ژئوماتیک (نقشهبرداری)، ازجمله راهکارهای مرتبط با ارزشها و بنیانهای مهم در مسئلۀ اخلاق شغلی برای مهندس نقشهبردار به شرح زیر هستند (همان): 1.