چکیده:
طرفداران اخلاق دینی ارزش حقیقی و کمال نهائی انسان را در قرب الهی و تشبه به خداوند میدانند که در سایهی تجربهی زندگی معنوی و رفتارهای اخلاق دینی سبب میآید، البته در اخلاق دینی، رفاه و آسایش دنیوی انسان، از یاد نرفته و دنیا ناشایسته تعریف و توصیف نشده گرچه وابستگی به دین و دنیازدگی و غفلت از آخرت و ساحت معنایی و حقیقی انسان مذموم شمرده شده است. از نگاه دینشناسان در خصوص اخلاق دینی این اختلاف وجود دارد که یا دینی بودن اخلاق ناظر به امر الهی است چنانچه اشاعره بر این اعتقادند - و یا آنکه در حوزهی دین نیز نظام اخلاقی بر اساس حسن و قبح ذاتی و عقلی تفسیر شده است. طرفداران اخلاق سکولار بر این باورند که اخلاق دینی وظیفهگرا و تکلیفمدار است و حقوق بشر را نادیده میگیرد؛ از این رو معتقدند اخلاق باید از ساحت دین بیرون باشد و ارزشها و قواعد اخلاقی بر مبنای اصول انسانی و زندگی دنیوی و رفاه عمومی تعریف و تعیین گردد. در این مقاله پس از طرح و تبیین مساله، مبانی و دلایل دو رویکرد اخلاق دینی و اخلاق سکولار تحلیل شده و با نقد و بررسی ادعاهای طرفداران اخلاق سکولار، پیامدهای آن یادآور شده است.
خلاصه ماشینی:
اخلاق دینی و اخلاق سکولار جعفرشانظری شیرین عبداللهی چکیده طرفداران اخلاق دینی ارزش حقیقی و کمال نهائی انسان را در قرب الهی و تشبه به خداوند میدانند که در سایهي تجربهي زندگی معنوی و رفتارهای اخلاق دینی سبب ميآيد، البته در اخلاق دینی، رفاه و آسایش دنیوی انسان، از ياد نرفته و دنیا ناشایسته تعریف و توصیف نشده گرچه وابستگی به دین و دنیازدگی و غفلت از آخرت و ساحت معنایی و حقیقی انسان مذموم شمرده شده است.
از نگاه دینشناسان در خصوص اخلاق دینی این اختلاف وجود دارد که يا دینی بودن اخلاق ناظر به امر الهی است چنانچه اشاعره بر این اعتقادند - و یا آنکه در حوزهي دین نیز نظام اخلاقی بر اساس حسن و قبح ذاتی و عقلی تفسیر شده است.
طرفداران اخلاق سکولار بر این باورند که اخلاق دینی وظیفهگرا و تکلیفمدار است و حقوق بشر را نادیده میگیرد؛ از این رو معتقدند اخلاق باید از ساحت دین بیرون باشد و ارزشها و قواعد اخلاقی بر مبنای اصول انسانی و زندگی دنیوی و رفاه عمومی تعریف و تعیین گردد.
اخلاق سکولار و منشأ تغییر رویکرد به اخلاق مدعیان اخلاق سکولار که به جدایی دین از ساحت اخلاق معتقدند بر این باورند که قواعد اخلاقی باید بر مبنای اصول انسانی و زندگی دنیوی و رفاه اجتماعی تعیین گردد.
اخلاق دینی براي انسانها به میزان درجات و مراتبشان برنامه و اصول اخلاقی ارائه کرده است؛ بنابراین دین نه تنها از خود بیگانگی نمیشود، بلکه بر عکس یادآور «خودِ» الهی و ارتقابخش انسان به سمت خدايي شدن است.