چکیده:
اماکن و اموال فرهنگی منحصربهفرد موجود در سرزمین فلسطین، در امتداد سیاستهای یهودیسازی اسرائیل در معرض نابودی قرار گرفتهاند. با نابودی اموال فرهنگی، رابطۀ بین گذشته، حال و آینده و به تعبیری، هویت تاریخی از بین میرود. در چنین اوضاعی، تعارضِ میانِ ضرورتهای جنگی از سویی و حفظ مواریث فرهنگی برای نسلهای آینده، کشورها را با اهداف متعارضی روبهرو میسازد. از طرف دیگر و در وضعیت فعلی، این سؤال اساسی مطرح شده که رژیم حقوق بینالملل تا چه حد قادر به حمایت و محافظت مناسب از اموال فرهنگی در زمان اشغال، استعمار و منازعات مسلحانه است. این مسئله با توجه به وظیفۀ ذاتی سازمان یونسکو در حمایت از اموال و مواریث فرهنگی کشورها و با پذیرش عضویت فلسطین در این سازمان از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. ازاینرو این نوشتار بر آن است تا با توجه به منازعات و اقدامات تروریستی رخداده در فلسطین علیه اموال و میراث فرهنگی و اقدامات عامدانه و خارج از ضرورت نظامی اسرائیل در تخریب این میراث، به بررسی نقش سازمان یونسکو و قوانین بینالمللی در جلوگیری یا کاهش آثار مخرب این اقدامات اهتمام ورزد.
خلاصه ماشینی:
com تاريخ دريافت : ١٣٩٦/٠٥/٠٢، تاريخ پذيرش : ١٣٩٦/٠٧/١٠ مقدمه هدف قرار دادن ، تخريب و غارت اموال فرهنگي ١ در جريان درگيريهاي مسلحانه ، چه به عنـوان لازمۀ شرايط اضطراري جنگ و چه به عنوان اقدامات عمدي، بـه خـوديخـود تاريخچـه اي بـس طولاني دارد؛ تخريب ٢ و تاراج کتابخانه ها و ميـراث فرهنگـي٣ ايـران توسـط اسـکندر مقـدوني، تخريب کتابخانه هاي يونان در اسکندريه و سوزاندن بيش از چهارصدهزار جلد کتاب (٦٤٢ بعـد از ميلاد)، غارت و چپاول قسطنطنيه در خلال چهارمين جنگ صليبي، تخريب سمرقند توسـط چنگيزخان (نژنديمنش ، ١٣٩٠: ٢١٩) تخريب هاي صورت گرفته در اواخر قرن هفدهم و اوايـل قرن هجدهم توسط ناپلئون بناپارت و تخريب و غـارت آثـار هنـري طـي جنـگ جهـاني دوم و نمونه هاي فراوان تاريخي ديگر از تخريب و نابودسازي يا بـه تعبيـري تروريسـم فرهنگـي ادامـه داشته است .
در چنين بستري، اين پرسش ها مطرح مـيشـود کـه کشـورها چگونـه ايـن اهداف به ظاهر متضاد و غيرقابل تلفيق را تعادل ميبخشند و تا چه حـد وضـعيت کنـوني رژيـم حقوقي و قانوني بين المللي قادر به تسهيل واکنشي شايسته به حفـظ امـاکن و امـوال فرهنگـي طي اشغال ، استعمار، جنگ يا درگيريهاي مسـلحانه اسـت ، و اينکـه فلسـطين بـا عضـويت در سازمان علمي، فرهنگي و آموزشي سازمان ملل تا چه حد ميتواند به احقاق حق خود مبنـيبـر دسترسي، محافظت و استرداد اموال و ميراث فرهنگي خود اقدام کند؟ در اين مقاله فرض بر آن است که اولا تخريب ميراث فرهنگي داراي مشخصه هـايي اسـت کـه آن را مـيتـوان بـه عنـوان پاکسازي قومي و نسل زدايي فرهنگي فلسطينيان شناخت ؛ ثانيا با عضويت فلسطين در سـازمان علمي، فرهنگي و آموزشـي سـازمان ملـل راه بـراي تثبيـت و احقـاق حـق در داخـل و عرصـۀ بين المللي فراهم شده است ؛ ثالثا تخريب ميراث فرهنگي توسط اسرائيل و اشخاص و دولت هـاي ديگر از مظاهر بارز جرائم جنگـي و جنايـت عليـه بشـر اسـت .