چکیده:
ارزیابی روایات تفسیری به جهت تعیین دلالت و حجیت، بهطور معمول از طریق روش استنادی پیمایش میشود. اما روش پی گرفته شده در این مقاله، ارزیابی و تحلیل آرای مفسران در استفاده از این روایات و بررسی کارکرد آنها مبتنی بر گونهشناسی روایات تفسیری در محدوده نورالثقلین، به روش میدانی است. بهنظر میرسد این روش توانایی بیشتری در کشف واقعیت موجود روایات و کیفیت مشکلگشایی آنان در فهم داشته باشد. در این راستا دیدگاهها در حوزه کارکرد عرضه شده است. محل اختلاف آرای اندیشمندان تفسیر اثری، در روایاتی است که بهطور مستقیم به بیان مراد آیه پرداختهاند. به جهت تحلیل دقیق موضع اختلاف، «ارشادی یا غیر ارشادی بودن روایات»، «تبیین موضوعِ محوری آیه و روایت» و «میزان پوشش روایت نسبت به آیه»، موضوع بررسی قرار گرفتهاند. با بررسی آماری روایات پیشگفته و گونهشناسی آن و ارزیابی هر دیدگاه بر اساس نتایج گونهشناسی، دیدگاه علامه طباطبایی برگزیده شده است.
خلاصه ماشینی:
ازاين رو دغدغه نگارندگان ، ارائه نقد منصفانه با تتبع کافي و بدون هيچ گونه پيش فرض است ؛ يعني اينکه با توجه به نتايج به دست آمده از مطالعه حجم عظيمي از روايات تفسيري و رسيدن به داشته هاي واقعي اين احاديث ، کدام کارکرد مطرح شده به حقيقت موجود نزديک تر است ؟ و اين روايات کدام ديدگاه را در خصوص نقش و نسبتشان با کل قرآن تأييد ميکنند؟ بدين جهت بر اساس تمرکز بر بيش از سيزده هزار روايت نورالثقلين ، ديدگاه ها در اين مورد طرح و ارزيابي ميشوند.
جدول ٤: آمار روايات تفسيري به صورت کلي و به تفکيک گونه ها (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار ٤: نمودار آمار کلي روايات تفسيري مستقيم بررسي ديدگاه ها بر اساس آمار و نتايج به دست آمده چهار ديدگاه در اين زمينه مطرح شده که عبارت است از: ١- قرآن بسندگي ، ٢- روايت محوري، ٣- قرآن و روايات در عرض يکديگر (نظريه مشهور)، ٤- استقلال قرآن در بيان .