چکیده:
دین یکی از کهنترین نهادهای بشری است که بهدلیل مشروعیتداشتنِ هنجارهایش انسجامآفرین است، اما دگرگونیهای اجتماعی ممکن است سبب کاهش مشروعیت هنجارهای دینی در جامعه و استقرار هنجارهای جدید و خویشآفرین شوند که به پدیدهای به نام بیهنجاری دینی خواهد انجامید. در این مقاله، بهمنظور مطالعة وضعیت بیهنجاری دینی دربین دانشجویان دانشگاههای ایلام، پس از مرور مطالعات پیشین و تدوین چارچوب مفهومی در چارچوب پارادایم کیفی، سنت تفسیری و نظریة مبنایی، و با بهرهگیری از ابزار مصاحبة نیمهساختمند، دادههای تحقیق جمعآوری شد. یافتهها نشاندهندة وجود پدیدة بیهنجاری دینی دربین گروهی از دانشجویان است که شامل مراحل دین عادی، ورود به دانشگاه، تحولات زیست دانشجویی، تردید در هنجارهای دینی، بحران مشروعیت هنجارها و استقرار نظام هنجاری جدید است. دانشجویان بهمنظور رهایی از تعارضهای ناشی از بیهنجاری دینی، به ایجاد گونههایی از دینداری خودمرجع و خنثیسازی اثرهای آن اقدام میکنند. مقولة کانونی این مطالعه ناحتمیّت دین است. در این مطالعه، الگوی پارادایمیک اخذشده از دادهها در چارچوب نظریة مبنایی درقالب عوامل علّی، زمینهای، مداخلهای، راهبردی و پیامدی ترسیم، توصیف و تشریح شده است.
خلاصه ماشینی:
مطالعۀ پدیدة بی هنجاری دینی در بین دانشجویان دانشگاه های ایلام (ارائۀ نظریۀ مبنایی ) مقصود فراستخواه ١؛ جبار رحمانی ٢؛ بهروز سپیدنامه 3 (تاریخ دریافت ٩٦/٠٩/٠٧، تاریخ پذیرش ٩٧/٠١/١٥) دین یکی از کهن ترین نهادهای بشری است که به دلیل مشروعیت داشتن هنجارهایش انسجام آفرین است ، اما دگرگونی های اجتماعی ممکن است سبب کاهش مشروعیت هنجارهای دینی در جامعه و استقرار هنجارهای جدید و خویش آفرین شوند که به پدیده ای به نام بی هنجاری دینی خواهد انجامید.
Dresseler 26 ازآنجاکه بی هنجاری برهم زنندٔە انسجام اجتماعی در جامعه است ، عوامل انسجام بخش می توانند در کنترل آن ایفای نقش کنند و دین یکی از این پدیده ها به شمار می رود.
این تغییر سبب شد تا امروزه دگرگونی گونه های دین داری یکی از موضوعات مهم جامعه شناسی دین به شمار رود و پژوهش های بسیاری در ایران دراین زمینه انجام شود.
یافته های فراتحلیل ٥٦ تحقیق ایرانی درباب دین ورزی در ایران نتایج ذیل را به دنبال داشته است : «برخی محققان از بررسی خود به این نتیجه رسیده اند که نوعی تازه از "دین ورزی بی شکل " در وضعیت دین داری جوانان دانشجو جریان دارد.
این موضوع باعث شده است که این درس ها، به جای معرفت افزایی و تقویت کنش های دینی ، سبب قشری شدن دین و کاهش مشروعیت آن دربین گروهی از دانشجویان شود.
Journal of sociology and social work, Vol. 2, No. 2, pp.