چکیده:
هدف: اسلامی سازی مطلق علوم و یا علوم انسانی سوژه تحقیق بسیاری از پژوهش هاست. اما درباره علوم تجربی اسلامی به ویژه اسلامی سازی علوم پزشکی تحقیقات چندان وسیعی ارائه نشده است. این در حالی است که عمده تحقیقات علوم پزشکی اسلامی نیز صرفا به امکان و امتناع، نقد و بررسی طب اسلامی مصروف شده، به ارائه راه کار برای تولید علوم پزشکی اسلامی نپرداخته اند. روش: مقاله حاضر قصد دارد، راه کارهای پنج گانه ای را برای تولید علوم اسلامی پزشکی ارائه و مورد نقد و ارزیابی قرار دهد، که عبارت اند از: 1. تغییر در مبادی و پیش فرض های علوم پزشکی، 2. مطلق انگاری آموزه های دینی، 3. احیای طب اسلامی پیشگیری و درمان با الهام از کتاب و سنت، 4. تاسیس نظام سلامت و بهداشت بر مبنای معارف، فقه و اخلاق اسلامی و 5. پیراستن پزشکی از نمادهای فرهنگ غرب در بستر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی. یافته ها و نتیجه گیری: تولید علوم اسلامی یکی از دغدغه های اندیشمندان بزرگ معاصر عالم اسلام است. هر یک به فراخور مبانی مقبول خود، ایده هایی در این زمینه مطرح کرده اند که در قالب پنج راه کار به همراه بیان محسنات و ملاحظات هر یک تقدیم گردید. اسلامی سازی علوم پزشکی بدون نظر به مباحث طب اسلامی ممکن نیست، تحقیق حاضر در این مقوله، اصطلاح «آموزه های اسلامی ناظر به بهداشت و سلامت» به جای طب اسلامی پیشنهاد داده و لوازم خطرناک آن را برشمرده است. اولویت گذاری در اهداف یکی دیگر از لوازم کار در اسلامی سازی علوم پزشکی است. در این راستا ضروری است برنامه های کوتاه مدت و دراز مدت از هم تفکیک شوند
خلاصه ماشینی:
در برخی از آموزههای روایی اسلام از علم تعریفی ارائه شده است که میتوان از آن در راستای اسلامی سازی علوم پزشکی بهره برد.
(ریشهری، 1383: 1، 20) به مراکز تحقیقات و دانشگاههای علوم پزشکی توصیه میشود که نسبت به این آموزهها اهتمام داشته باشند؛ به این معنا که مفاد این روایات را به عنوان فرضیههای علمی با روشهای نوین علوم تجربی مورد بررسی و تحقیق قرار دهند؛ زیرا اگر واقعا از خاندان وحی صادر شده باشند که روشن است و اگر از غیر اهلبیت باشند نیز درخور بررسی است؛ زیرا ممکن است حاوی گزارههای طب سنتی رایج در آن زمان باشند؛ طبی که به هر حال، قرنها بر اساس آنها تجربه درمانی صورت گرفته و سینهبهسینه به مردم آن مقطع رسیده است؛ بنابراین مطالعه و بررسی اخبار طبی چه بسا افقهای جدید را پیش روی علم پزشکی امروز بگشاید.
. جا دارد این تاکید یادآوری شود که مساله تولید علوم پزشکی اسلامی بر مبنای معارف، فقه و اخلاق اسلامی، به کار و تحقیق فراوانی نیاز داشته و موارد پیشگفته نمونه کوچکی از شروع راه برای این تحول است.
(بیانات مقام معظم رهبری، 13/02/1395) معظم له چنان افق وسیعی جلوی عالم علم و تحقیق گشوده که افق پنجاه ساله ایران اسلامی را نگارش کتابهای علمی به زبان فارسی ترسیم نموده است: هدف را این قرار بدهیم که پنجاه سال بعد، کشور شما یکی از مراجع عمده و درجه اول علمی دنیا باشد؛ به طوری که اگر کسی خواست با تازههای دانش آشنا شود، مجبور بشود زبان ملی شما را یاد بگیرد؛ ...