چکیده:
دولت محوری طی قرنهای متمادی گفتمان غالب در روابط بینالملل بوده و تنها کنشگر نظام بینالملل دولتها بودهاند. پس از پایان جنگ جهانی دوم بسترهای نظری و برخی واقعیتهای عملی منجر به کم رنگ شدن دولت و ظهور کنشگران جدید شد. کنشگرانی که در نظریات ضدرئالیستی روابط بینالملل از جمله لیبرالیسم و شاخههای منبعث و تئوریهایی نظیر پستمدرن به رسمیت شناخته شده و با طرح مفاهیمی نظیر جامعه مدنی جهانی، فراملیگرایی، جهانی شدن و قدرت نرم زمینهساز بروز تغییراتی در شکل و ماهیت روابط بینالملل شدند. علاوه بر این بسترهای نظری، برخی واقعیتهای عملی مثل نفوذپذیری حاکمیت دولتها و طرح موضوعات جدیدی مانند حقوق بشر، محیط زیست به این تغییرات سرعت بخشیدند. تغییراتی که به پررنگ شدن نقش عناصر فروملی در سیاست خارجی کشورها انجامید. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز متأثر از کنشگرانی است که به انحاء مختلف بر سیاست خارجی کشور تأثیر بگذارند. اما بازیگران فروملی چگونه بر سیاستگذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران تأثیر میگذارند؟؛ نقش آفرینی بازیگران فروملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از طرق مشارکت در دیپلماسی عمومی کشور، ترویج فرهنگ ایرانیاسلامی، اقدامات انساندوستانه و حمایتگرانه، هنجارسازی، انعقاد توافقات و مبادلات فنی تجاری صورت پذیرفته است.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش اصلی هستیم که ، بازیگران فروملی داخلی چگونه بر سیاست گذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران تأثیر میگذارند؟ ضمن شناسایی و بررسی ویژگیها و مشخصه های بازیگران فروملی، به نظر میرسد تأثیرگذاری آنها بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همسو یا غیر همسو با سیاست های دولت از طرق مشارکت در دیپلماسی عمومی کشور، ترویج فرهنگ ایرانیاسلامی، اقدامات انساندوستانه و حمایت گرانه ، هنجارسازی، انعقاد توافقات و مبادلات فنی تجاری انجام می شود.
مفهوم بازیگر فروملی امروزه برقراری روابط دیپلماتیک ، قطع روابط سیاسی، انعقاد قراردادها، عضویت در مجامع بین المللی و نظایر آنها توسط دولت ها انجام می شود و فرض بر این است که دولت ها به نمایندگی از سوی ملت ها دست به این اقدامات میزنند؛ علاوه بر بازیگران رسمی حکومت ها (دولت ها)، دهها سازمان، انجمن ، اتحادیه و شرکت های گوناگون وجود دارد که بدون توجه به سیاست های حکومتی با گروههای ملی سایر واحدهای سیاسی رابطه دارند.
در خصوص بازیگران فروملی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تعدادی از مهمترین نهادهایی که در جایگاه بازیگر فروملی قرار دارند و نقش آفرینی آنها همسو یا غیر همسو با سیاست های دولت است وبر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را از طرق مختلف تأثیر میگذارند، شامل موارد ذیل هستند: -نهادهای دخیل در دیپلماسی عمومی کشور (مثل سمن ها، رسانه ها، شخصیت های حقیقی، ایرانیان خارج از کشور) -روحانیون و مراجع تقلید؛ -کمیته امداد امام خمینی (ره )؛ -مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛ -شهرداریها؛ -اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی ایران.