چکیده:
در فلسفه تعلیم و تربیت معاصر به تربیت عرفانی جایگاه اندکی داده شده است و یکی از نظریهپردازان آن علامه طباطبایی (1360-1281 ش) در رساله لب اللباب و آثار دیگر خود به معرفی تعلیم و تربیت عرفانی میپردازد و در رسالهالولایه این تربیت را در قالب سیر و سلوک علمی و عملی به صورت تطبیقی مطرح مینماید. در طرح نظر خود از عرفان نظری و هستیشناسی عرفانی و آشنایی با حقایق دین آغاز میکند و در عرفان عملی به تاثیر دعاها، مراقبه، ذکر و فکر، خلوت و طهارت، نیت و ارادات و مانند آن میپردازد و کلیدهای تربیت عرفانی را در منازل و مقامات سلوکی دنبال میکند و طرحی جامع برای برنامهریزی در تدوین یک الگوی تربیتی ارائه میدهد که در این مقاله تلاش میگردد عناصر اصلی آن شناسایی و معرفی شوند.
خلاصه ماشینی:
3- تربیت عرفانی تعلیم و تربیت عرفانی، از برنامهای کوتاه مدت به نام اربعین یا چهله، آغاز میگردد که از آیات و روایات اخذ کرده است و تا برنامهای طولانی مدت برای همۀ عمر انسان ادامه مییابد و برای این دو، طراحیهای جالبی انجام شده است و مکتبهای مختلف تربیتی ایجاد شده و براساس نظریههای مختلف طریقتهایی تشکیل شدهاند، که هر یک برنامهای خاص را بر مبنای نظریۀ مقبول دنبال کردهاند و به نتایج چشمگیری نیز دست یافتهاند.
که همه عرفان دراین دو واژه خلاصه میگردد و به موازات هم پیش میروند، چرا که رسولاکرم (ص) فرمود: «من عرف نفسه فقد عرف ربه» (مجلسی، 1403: 1/32) از نظر معرفت شناسی نیز این خودشناسی با علم حضوری و شهودی آغاز میشود که با یقین همراه است و با تزکیه بدست میآید، یعنی تصفیه و سلوک باطنی نخستین گام در تبیت عرفانی است که ثمرۀ ابتدایی آن خودشناسی است.
این معرفت نفس و خودشناسی در حقیقت نخستین گام در طرح تربیتی عرفانی مکتب نجف است که علامه طباطبایی نیز بدان معتقد بودند و آن را در جهت تربیت فرد مهمترین گام به شمار آوردهاند.
Mystical Breeding from the Standpoint of Allameh Tabatabaee Ali Akbar Afrasiyabpour, Assistant Professor, Shahid Rejaee University, Tehran, Iran 1 Amir Javan Arasteh, Associate Professor, University of Religions and Denominations, Qom, Iran Meraat Aminorruayah, PhD Student, University of Religions and Denominations, Qom, Iran Abstract In the philosophy of contemporary education, little has been given to the mystical education, and one of its theorists, Allameh Tabatabai (1281-1696), introduces the teachings of al-Balab in his treatise on Al-Balab and his other works, and in the treatise, In the form of scientific and practical crossover, it presents a comparative approach.