چکیده:
در میراث ماثور امامیه، صحیفه سجادیه گنجی گرانبها و مجموعهای از بستههای فرهنگی شیعه است که هر یک آگنده از آرایههای بیانی و بدیع بوده و سوای از جنبه معرفتی، از برای فقر فرهنگی امروزمان، بس تحولساز خواهد بود. توحید سرسلسله معارف صحیفه و شاهکار اندیشه عصمت است. موضوع توحید در نگاه بیشتر و دقیقتر ما بیش و پیش از هر چیز تداعیگر «آموزههای نظری توحیدی» است در حالی که تحقیق سنجشگرانه در صحیفه، حکایت از آن دارد که حقیقت چیز دیگری است. چنین مینماید که امام سجادg توحید را در قالب دعا، با شیوه ای متفاوت نسبت به سایر معارف توحیدی، تبیین فرموده و به جای آشنایی ذهن با موجودی به نام خداوند و رفع شبهات و اثبات برهانی توحید، با ارتباط حاضرانه با خداوند، جنبشی شگفت در تقویت ایمان به خدا به وجود آورده است. نگارنده با تحلیل دعای اول، سیزدهم و بیست و هشتم صحیفه، از یک سو و مقایسه با برخی آموزههای معقول و منقول از سوی دیگر، تلاش نموده است تا به درک هر چه بیشتر مفهوم توحید در زندگی نایل آمده و الگویی کاربردی در تقویت ایمان و معرفت به خداوند ارائه نماید.
خلاصه ماشینی:
چنين مي نمايد که امام سجادع توحيد را در قالب دعا، با شـيوه اي متفاوت نسبت به ساير معارف توحيدي، تبيين فرموده و به جاي آشنايي ذهـن بـا موجـودي بـه نـام خداوند و رفع شبهات و اثبات برهاني توحيد، با ارتباط حاضرانه بـا خداونـد، جنبشـي شـگفت در تقويت ايمان به خدا به وجود آورده است .
در نوشـتار حاضـر تلاش شده با گذر از ساحت شناختي، به ساحت عاطفي دعا، و نيز با تحليل رابطه انسان با خدا در سه دعاي اول ، سيزدهم و بيست و هشتم ، بازتاب ارتباط حاضرانه (دعا)، در تقويت ايمان و معرفت توحيدي، بررسي و بيان گردد.
تأکيد متن پيش رو بر رويکرد ارتباطي توحيد در صـحيفه ، نشـان از آن دارد که علاوه بر رويکرد پراهميت ذهن گرايانه ، رويکرد حاضرانه لازم است تا فـرد بتوانـد بـه کمک آن ايمان خود را تقويت کرده و به تعبيري خدا را در زندگي خود به عنوان غني مطلق و خود را به عنوان فقير مطلق بيابد؛ چنان که در روايات اهل بيت ع چنين معرفت و رويتي نسبت به خداوند در زندگي، ديدن ايماني تفسير شده نه ديدن با چشم !
مراجعه به شروح و ترجمه هاي صحيفه نشان از آن دارد که پيش فرض حاضر در ذهن صاحبان اين نگاشته ها آن است که حرف امام سجادع همان حرف حضرت اميرع اسـت و فرمـوده امـام سجادع را تمثيلي براي بيان يگانگي حضرت حـق دانسـته کـه بـه صـورت وحـدت غيـر عـددي ميباشد و مثل و مشابه ندارد.