چکیده:
کودکان یکی از مخاطبان مهم رسانه هستند. پژوهش حاضر با استفاده از نظریة فمنیستی تاچمن و کانل و روش تحلیل محتوای کمی به بررسی برنامههای خردسال شبکة دوم سیمای ایران پرداخته است. هدف این تحقیق مطالعة چگونگی بازنمایی زنانگی و مردانگی شخصیتهای برنامههای خردسال این شبکه است. به این منظور، 23 قسمت از برنامههای خردسال این شبکه با استفاده از نمونهگیری تصادفی انتخاب و بررسی شده است. یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهد که در برنامههای خردسال شخصیتهای مرد و زن بهصورت نامتوازن توزیع شدهاند؛ بهطوریکه میزان نسبت نمایش شخصیت مردان 5/40 درصد (معادل 272 مورد) بیشتر از نمایش شخصیت زنان است. مردانگی هژمونیک و زنانگی مؤکد در شخصیت مردان و زنان در این برنامهها بازنمایی شده است. کلیشههای جنسیتی بهصورت تقابلهای دوگانۀ فعال مردانه/ منفعل زنانه، باهوش مردانه/ نادان زنانه در برنامههای خردسال بازنمایی شده است. در این برنامهها، «فنای نمادین زنان» دیده میشود؛ بهطوریکه زنان اغلب در نقشهای فاقد بازده و همراه با «دلهرة زنانه» نمایش داده شدهاند.
خلاصه ماشینی:
یافتـه هـای پژوهش حاضر نشان می دهد که در برنامه های خردسال شخصیت های مرد و زن به صورت نامتوازن توزیع شده انـد؛ به طوری که میزان نسبت نمایش شخصیت مردان ٤٠/٥ درصد (معادل ٢٧٢ مورد) بیشتر از نمایش شخصیت زنان است .
پیشینۀ پژوهش لانگ ١ و دیگران (٢٠١٠) با بررسی ١٤ برنامۀ نوجوان پربینندۀ تلویزیون نشان می دهنـد کـه در این برنامه ها شخصیت های علمی مرد بیشتر از شخصیت هـای علمـی زن بازنمـایی شـده اسـت .
لپر٤ و دیگران (٢٠٠٢) در پژوهشی روی ژانرهـای مختلـف کـارتون هـای تلویزیـونی اذعـان می دارند که شخصیت مردان دو برابر شخصیت زنان در این کـارتون هـا بازنمـایی شـده انـد و در برنامه های تلویزیونی کودکان نمایش جنسیت در بالاترین سطح کلیشه ای خود قرار دارند [٣٣].
در این تحقیق ، بـا نگـاهی فمنیستی و استفاده از رویکرد نظری تاچمن و کانل به پژوهش در مورد کلیشـه هـای جنسـیتی برنامه های خردسال شبکۀ دوم سیما طی زمستان ١٣٩٥ پرداخته شده است .
بر این اساس ، همچنان تقابل دوگانۀ مستقل مردانه / وابستۀ زنانه در برنامه هـای کـودک بازنمایی شده است و زنان به صورت وابسته و متکی به جنس مخالف خود نشان داده شـده انـد.
Raney, Equally Super?: Gender-Role Stereotyping of Superheroes in Children’s Animated Programs, mass communication & society, 2007,10 (1), 25–41 (It Is Good For Other References In The Past studies a[59]child trens orginal analysis of monitoring the future survey data, 1991-2012, P 1-20nd good for content analyzing).