چکیده:
اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان اﻗﺪامﻫﺎی ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺳـــﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻮری از ﻣﻨﻈﺮ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺻــﻮرت ﻣﻮردی ﭘﺎﻻﯾﺸــﮕﺎهﻫﺎی ﮔﺎزی ﭘﺎرس ﺟﻨﻮﺑﯽ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳــﯽ ﻗﺮار داده اﺳــﺖ. اﻧﻮاع اﻗﺪامﻫﺎی ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻮری (ﻋﺴــﻠﻮﯾﻪ) از ﻣﻨﻈﺮ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ ﮐﺪاﻣﻨﺪ و در ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﭘﺎﻻﯾﺸﮕﺎه ﭼﻪ ﻧﻘﺸﯽ دارﻧﺪ« ﺑﻌﻨﻮان ﺳﺆال ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻄﺮح و ﻫﺪف از ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺗﺪاوم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭘﺎﻻﯾﺸﮕﺎه، ﺗﺄﻣﯿﻦ اﻧﺮژی و درآﻣﺪ ارزی و ﺗﻮﺳــﻌﻪ اﻗﺘﺼــﺎدی ﮐﺸــﻮر اﺳــﺖ. ﻣﺤﺘﻮای ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ روش آﻣﺎری و اﺧﺬ اﻃﻼﻋﺎت از ﻃﺮﯾﻖ اﺑﺰارﻫﺎی اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮ ﺳﺶﻧﺎﻣﻪ و ﻣ ﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎی ﻓﻨﯽ، ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪوﺗﺤﻠﯿﻞ آﻣﺎری ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻻﯾﺸــﮕﺎهﻫﺎی ﮔﺎزی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﺴــﻠﻮﯾﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻗﻄﺐ اﻗﺘﺼــﺎدی ﮐﺸــﻮر از ﻣﻨﻈﺮ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ ﻣﯽﭘﺮدازد. ﺗﻌﺪاد 50 ﻧﻔﺮ از ﮐﺎرﺷــﻨﺎﺳــﺎن ارﺷــﺪ ﺣﺮاﺳــﺖ و ﺳــﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻮری ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮔﺮوه ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻧﺘﺨﺎب و ﻓﺮ ﺿﯿﻪ آن ﻣ ﺸﺨﺺ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﭼﻮن اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﯽ، ﮐﺎﻫﺶ آﺳـــﯿﺐﭘﺬﯾﺮی و آﺳـــﺎﻧﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺤﺮان ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺪاوم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و ﭘﺎﯾﺪاری ﭘﺎﻻﯾﺸـــﮕﺎه ﻣﯽﺷـــﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪد ﺳﺖآﻣﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ، ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ از ﺗﺄ ﺳﯿ ﺴﺎت ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﻨﻄﻘﮥ ﻋﺴﻠﻮﯾﻪ، ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ ﺑﻮده و ﺗﺨﺼـــﯿﺺ ﺑﻮدﺟﻪﻫﺎی ﺿـــﺮوری و آﻣﻮزشﻫﺎی ﻣﺴـــﺘﻤﺮ از ﻣﻮﺿـــﻮعﻫﺎی ﻣﻬﻢ و ﭘﯿﺶﻧﯿﺎز اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
سؤال اساسی تحقیق این است که «انواع اقدامهای حفاظت فیزیکی سامانههای هیدروکربوری (عسلویه) از منظر پدافند غیرعامل کدامند؟ و عواملی چون افزایش بازدارندگی، کاهش آسیبپذیری و آسانی مدیریت بحران، چه نقشی در حفاظت فیزیکی سامانههای هیدروکربوری (عسلویه) دارند؟ فرضیۀ اصلی مقاله نیز عبارتست از : اقدامهای حفاظت فیزیکی با اجرای اصول پدافند غیرعامل موجب تداوم فعالیت پالایشگاههای پارس جنوبی میشود ، و فرضیۀ فرعی، عواملی چون افزایش بازدارندگی، کاهش آسیبپذیری و آسانی مدیریت بحران از طریق آموزش کارکنان و با استفاده از فناوریهای نوین، با مدیریت در شرایط اضطرار موجب پایداری و تداوم فعالیتهای پالایشگاه شده و باعث ارتقای حفاظت فیزیکی سامانههای هیدروکربوری عسلویه میشود.
تقلیل آسیبپذیری و کاهش خسارتها و صدمههای تأسیسات، تجهیزات و نیروی انسانی مراکز حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی کشور در برابر تهدیدها و حملههای دشمن، حفظ سرمایههای کلان ملی کشور، حفظ توان خودی برای ادامه فعالیتها و تداوم عملیات تولید و خدماترسانی، سلب آزادی و ابتکار عمل از دشمن و ایجاد شرایط سخت و دشوار برای وی درصحنه عملیات، افزایش آستانه مقاومت مردمی و قوای خودی در برابر تهاجم دشمن، تحمیل هزینه بیشتر به دشمن از طریق وادار نمودن وی به تلف نمودن منابع محدود خود روی اهداف کاذب و فریبنده، سلب صرفهجویی قوا از وی، بالا بردن توان دفاعی کشور و ایجاد آمادگیهای لازم مقابله با دشمن در شرایط تهدید نامتقارن و حفظ تمامیت ارضی، امنیت ملی و استقلال کشور از جمله کارکردهای مختلف پدافند غیرعامل است (موحدی نیا، 1386: 25).
برای اجرای اصول پدافند غیرعامل در دو بخش اصلی پالایشگاه شامل نیروی انسانی و تأسیسات در شرایط عادی یا بحرانی مکلف به انتخاب روش مناسب بوده و طی مراحل زیر الزامی است: الف- مرحله کاهش آسیبپذیری: 1- مکانیابی 2- مقاومسازی 3- سامانههای اضافی 4- مادولار 5- کوچکسازی 6- جداسازی 7- جانمایی و پراکندگی 8- آموزش و سازماندهی.