چکیده:
شاعران و نویسندگان به عنوان اعضای جامعه، در تمامی مکانها و در همه روزگاران دیدگاههای خود را درباره اوضاع جامعه خود ابراز کردهاند. در این میان، ملک الشعراء بهار و هاینریش بل از دو کشور ایران و آلمان به عنوان مطرحکنندگان دیدگاههای سیاسی و اجتماعی خود به قصد انتقاد از وضعیت موجود و آشکار ساختن نارساییها و نارواییهای جامعه خویش، انسانها را به بازآفرینی ذهنی جامعه رهنمون ساختهاند. در این تحقیق سعی شده است با بررسی شاخصههای آرمانشهر و بیان تعاریف و مفاهیم، این موضوع را در اشعار ارزشمند ملک الشعراء بهار و داستانهای هاینریش بل مورد بررسی قرار داده و دیدگاههای این دو را در این خصوص تبیین نماییم و با تکیه بر تعاریفی از شاخصههای آرمانشهر نشان دهیم که شاخصههای آرمانی ملک الشعراء بهار و هاینریش بل جنبه جهانی داشته و پیامی آرمانی برای انسان امروزی به شمار میآید.
خلاصه ماشینی:
پيش از بررسي پژوهش هاي انجام شده درباره شاخصه هاي آرمانشهر ملک الشعراء بهار و هاينريش بل بايد اذعان داشت که نگارنده بعد از تحقيقاتي به اين نتيجه رسيد کـه در هيچ کدام از کتاب ها، مقالات و حتي پايان نامه ها در مورد بررسي تطبيقي نگرش ايـن دو به شاخصه هاي آرمانشهري نپرداخته اند، و از اين جنبه اين تحقيق تازگي دارد؛ به عبارتي بسياري از اين عناوين که خود گوياي محتواي اثر است هر کدام به طور خاص به زندگي و انديشه دو شاعر اشاره ميکند؛ در بررسي اشعار در ديوان بهار به ذکر ابياتي بـه عنـوان شاهد مثال براي واقعه اي تاريخي محدود ميشود، و در هـيچ کـدام بـه طـور تطبيقـي و جامع در مورد شاخصه هاي آرمانشهر راجع به منظر ملک الشـعراء بهـار و هـاينريش بـل بحث و گفت وگويي نشده است و همين باعث تفاوت اين پژوهش بـا سـاير پـژوهش هـاي انجام شده است .
چشم هاي تيره و خشن ، موهـاي مرتبـي کـه خيلي خوب رنگ شده ، صداي ژرف و کمي لرزان که فقط در برخورد با من ميتواند ناگهان به جيغ تبديل شود، لباس هـاي کـاملا مرتـب و مـنظم اش ، اينکه هر روز صبح در آيين عشاء رباني شـرکت مـيکنـد و هـر مـاه وقتـي اسقف زنان خدمتگزار و فعال قلمروش را بـه حضـور مـيپـذيرد انگشـتري اسقف را ميبوسد، همه و همه از او موجودي ساخته است که مبـارزه عليـه او را بيفايده ميکند ما اين موضوع را به تجربه دريافته ايم چون شش سال آزگار عليه اش مبارزه کرديم و هيچ فايده اي نداشت و حالا از مبارزه دسـت کشيده ايم »(بل ، ١٣٦٤: ٢٤) در مقايسه طبيعي آزادي از ديدگاه ملک الشعراء بهار و هاينريش بل هر دو انديشمند ايراني و آلماني به يک نقطه تلاقي رسيده اند اما بـه دليـل تفـاوت هـاي سـاختاري در دو جامعه ايراني و آلماني تفاوت هايي در ديدگاه آنان وجود داشت .