چکیده:
ادارۀ مطلوب بهعنوان یکی از شاخصهای حاکمیت قانون در نهادهای اداری بهدنبال حمایت از حقوق اشخاص در قبال دولت است. این حق در سطح بینالمللی برای اولین بار در منشور حقوق بنیادین اتحادیۀ اروپا تصریح و در رویۀ قضایی دیوان دادگستری اتحادیۀ اروپا تثبیت شده است. در نظام حقوقی ایران نیز اخیراً این حق در منشور حقوق شهروندی با عنوان ادارۀ شایسته تصریح شده است. قطعاً استفاده از تجارب و پیشرفتهای هنجار اتحادیۀ اروپا میتواند در تبیین و تضمین هرچه بیشتر این حق در نهادهای اداری مؤثر باشد. ضمن درک اهمیت شناسایی اخیر این حق در منشور حقوق شهروندی، پرسش این است که تا چه میزان این حق و مؤلفههای آن با استانداردهای بینالمللی مندرج در منشور حقوق بنیادین قرابت دارد و نکات قوت و ضعف این سند در چارچوب حق بر ادارۀ مطلوب نسبت به منشور حقوق بنیادین چیست؟ بررسی نشان میدهد بهطور کلی منشور حقوق شهروندی در معرفی مؤلفههای حق بر ادارۀ مطلوب قرابت قابلتوجهی با منشور حقوق بنیادین دارد، ولی در بیشتر موارد به لحاظ عینیت و شفافیت مفاهیم و گسترۀ حق مورد شناسایی از معیارهای مطرحشده در آن فاصله دارد و تنها در خصوص ارائۀ روشهای جبران خسارت، نسبت به منشور حقوق بنیادین از رویکرد بهتری برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
حق بر ادارة مطلوب از منظر منشور حقوق بنيادين اتحاديۀ اروپا و منشور حقوق شهروندي ايران حجت سليمي ترکماني استاديار حقوق بين الملل دانشگاه شهيد مدني آذربايجان (تاريخ دريافت : ١٣٩٧/٠٧/٢٧، تاريخ پذيرش : ١٣٩٧/١١/١٢) چکيده ادارة مطلوب به عنوان يکي از شاخص هاي حاکميت قانون در نهادهاي اداري به دنبال حمايـت از حقوق اشخاص در قبال دولت است .
يکي از جلوه هاي حمايت از حقوق شهروندان در امور اداري در چارچوب اتحاديۀ اروپا، شناسـايي «حـق بـر ادارة مطلـوب » (Right to Good Administration) بـه عنـوان يـک حـق بنيـادين اسـت .
به موجب حق بر ادارة مطلوب ، شهروندان حق دارنـد در رسـيدگي بـه امـور اداري خـود از سوي نهادهاي اداري از حق رسيدگي بيطرفانه و منصفانۀ توأم بـا شناسـايي حـق دفـاع ، حـق دسترسي به اطلاعـات و سـاير حقـوق برخـوردار باشـند و در مقابـل ، دولـت و نهادهـاي اداري متعهدند تا زمينه ها و تضمين هاي لازم را براي تحقق اين حقوق براي شهروندان فراهم سازند.
حق بر ادارة مطلوب در منشور حقوق بنيادين ، کليۀ اشخاص حقيقي و حقوقي بخش خصوصـي اعم از تبعه يا بيگانه هستند که قادر به پيگيري روندهاي اداري خود در ادارات دولت هاي عضـو اتحاديۀ اروپا (در مواقع انجام امور اتحاديه ) و يا ارکان و نهادهاي خود اتحاديۀ اروپا هستند.