چکیده:
در این پژوهش، به بررسی ارتباط بین هموارسازی سود در سه سطح سود ناخالص، سود عملیاتی و سود خالص و درماندگی مالی شرکتها در سه مرحله 1. نهفتگی، 2. کسری وجه نقد و عدم قدرت پرداخت دیون مالی و تجاری و 3. مرحله عدم قدرت پرداخت دیون کامل (درماندگی مالی کامل) پرداخته شده است. به عبارت دیگر این پژوهش، به بررسی این موضوع می پردازد که مدیران شرکتها، زمانی که در وضعیت درماندگی مالی قرار می گیرند، برای بهتر نشان دادن وضعیت مالی و عملکردشان، جهت حفظ خود در بازار سرمایه، اقدام به دستکاری سود می کنند یا نه. جهت آزمون فرضیه ها، ابتدا نمونه ای 81 عضوی از بین شرکتهای مشمول ماده 141 اصلاحی قانون تجارت فعال در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره 10 ساله مابین سالهای 1376 تا 1385 را انتخاب و احتمال درماندگی مالی شرکتها از طریق مدل پیش بینی احتمال درماندگی مالی آلتمن، محاسبه شد. سپس، شرکتهای درگیر در هموارسازی سود را از طریق مدل میانگین مطلق تغییرات سالیانه شناسایی و تفکیک نموده و در ادامه برای آزمون فرضیه های پژوهش، یعنی تعیین میزان ارتباط بین درماندگی مالی شرکتها و هموارسازی سود از مدل لوجیت استفاده شده است. در نهایت، یافته های پژوهش حاکی از آن است که مدیران واحدهای تجاری در مراحل مختلف درماندگی مالی، برای بهتر نشان دادن وضعیت مالی و عملکرد شرکتشان، جهت حفظ خود در بازار سرمایه از طریق ابزارهایی که در اختیار دارند دست به اقداماتی می زنند که به هموارسازی سود منجر می گردد.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش هاي انجام گرفته در اين خصوص نيز، پژوهشگران به نتايج کاملا متناقض و متـضاد دسـت يافتـه انـد، بنـابراين ، از آنجـايي کـه هـيچ پژوهش قابل توجهي در خصوص احتمال دستکاري سود توسط مديران شرکتهاي درمانده مالي فعال در بورس اوراق بهادار تهران به انجام نرسيده است ، لذا، در اين پژوهش رابطه هموارسـازي سود و درماندگي مالي شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران مـورد بحـث و بررسـي قرارگرفتـه و سعي خواهد شد تا به اين پرسش پاسخ داده شود که آيا مديران شرکتها، زماني که در وضعيت درماندگي مالي قرار مي گيرند، براي بهتر نشان دادن وضعيت مالي و عملکردشان ، جهت حفـظ خود در بازار سرمايه ، اقدام به هموارسازي سود(دستکاري سود) مي کنند يا خير؟ ٢-مروري بر ادبيات و پيشينه پژوهش گسترش فزآينده فعاليتهاي اقتصادي و پيچيدگي روزافزون آنها از يک سو و لزوم توجـه بـه اطلاعات دقيق حسابداري و گزارشگري مالي از سويي ديگر، منجر به ايجاد تغييرات نهادي مهم در تفکر و نظريه هـاي حـسابداري و بـه وجـود آمـدن روشـهاي تحليلـي و مـديريتي نـوين در حسابداري شده است .
ملانظري ، مهناز، کريمي زند ، ساناز (١٣٨٦) ، بررسي ارتبـاط بـين هموارسـازي سـود بـا نـوع صنعت در شرکتهاي پذيرفته شده در بـورس اوراق بهـادار تهـران ، بررسـيهاي حـسابداري وحسابرسي , شماره ٤٧ ، ١٠٠-٨٣ Asuman , Atik ,2008 , Detecting income smoothing behaviors of Turkish listed Companies through empirical tests using discretionary Accounting changes, available at : WWW.