چکیده:
پژوهشگران معاصر پس از انتشار کتاب استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم، اثر لیکاف و جانسون، نظریة ایشان را مبنای کار خود قرار دادند. استعاره با این رویکرد، فرایندی ذهنی و انتزاعی محسوب میشود. با توجه به اینکه در متون دینی بیشترین فراوانی در مفاهیم انتزاعی وجود دارد، بیشک مهمترین منبع جهت دستیابی به روایتهای معصومان، کتاب شریف کافی است. شیخ کلینی این کتاب را بر سبک جوامع حدیثی گردآوری کرده است؛ بدین صورت که در بردارنده مفاهیم و موضوعات مختلفی است. نگارندگان مقاله با روش کتابخانهای- اسنادی برمبنای نظریة ارائه شده توسط لیکاف و جانسون، ابتدا استعارهها را از سراسر کتاب کافی استخراج کرده و سپس با روش تحلیل محتوا، میزان بهرهگیری معصومان از این ابزار بیانی و ذهنی را در موضوعات مختلف به دست آوردند. در نهایت نیز به تحلیل پیکرهای و معرفی پربسامدترین حوزههای مبدا و مقصد پرداخته شد.
خلاصه ماشینی:
استعاره هاي کتاب کافي کدام قسم از اقسام استعاره هستند؟ ٣: پربسامدترين حوزه هاي مبدأ و مقصد در استعاره هاي مفهومي در کتاب کافي کدام هستند؟ نگارندگان قصد دارند در اين پژوهش دريابند که معصومان ع به کمک ابزار استعاره در سخنان گهربار خويش ، از کدام دسته مفاهيم ملموس براي بيان مفاهيم انتزاعي بيشتر بهره ميبردند، تا از اين رهگذر به شناخت بهتري از زبان روايي، فضاي ذهني ائمه ع ، سطح دانش و تصورات مخاطبانشان دست يابند.
از آنجايي که پژوهش حاضر به بررسي پيکره اي استعاره هاي مفهومي روايي در کتاب کافي اختصاص دارد، در اين بخش به صورت اجمال به معرفي آثار مطرح شده در حوزة استعارة مفهومي و پژوهش هاي پيکره در باب استعارة مفهومي در حوزة متون اسلامي پرداخته ميشود: ميزان استقبال پژوهشگران ايراني در استفاده از پيکره ها در پژوهش هاي معنيشناختي اندک بوده است .
طبق دسته بندي استعاره هاي مفهومي در کلّ کتاب کافي بدين صورت ميباشند: استعاره هستيشناختي ٢٥١مورد (٥٩%) که بيشترين سهم در بخش اصول با ٢٣٤ مورد از اين قسم استعاره ها را به خود اختصاص داده است .
در اين روايت از استعارة هستيشناختي از قسم شخصيت بخشي براي به تصوير کشيدن سختيها و ناملايمت هاي دنيا (حوزة مقصد) از شخص عبوسي که چهره در هم ميکشد و روي ترش ميکند (حوزة مبدأ)، براي مخاطب استفاده شده است .
به اين ترتيب مشخص شد، براي بيان مفاهيم انتزاعي و معنوي حوزة مقصد از حوزه هاي مبدأ محسوس ، ملموس و عيني استفاده شده است .