چکیده:
امروزه بیش از دهههای گذشته شکاف نسلی مورد توجه قرار گرفته است. شکاف نسلی تفاوت در بینش و ارزشهای میان دو نسل بخصوص جوانان و والدینشان میباشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان شکاف موجود بین ارزشهای جوانان و سالمندان شهر بابل صورت گرفته است.
این پژوهش بر روی 240 نفر از جوانان و سالمندان شهر بابل 120 نفر جوانان 30- 18 و 120 نفر سالمندانبالای سال60انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. دادهها به وسیله پرسشنامههای استاندارد شده (طبقهبندی ارزشی شوارتز) با 57 گویه در طیف لیکرت جمعآوری شده است که اعتبار و روایی آن تایید گردیده است. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS، روش آماری توصیفی و آزمون تی تست مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها نشان داد که دو گروه سنی از نظر ارزشهای فردی تفاوت معناداری با هم داشتهاند
(p> 0.05).البته قابل ذکر است که در تمامی موارد مطرح شده جوانان و سالمندان اهمیت موضوع را اذعان داشتهاند اما میزان اهمیت و اولویت بندی آنها متفاوت بوده است.نگاه توصیفی تحلیلی و حتی به گونه مشاهده مستقیم یا تجربی، حاکی از تغییر فضای فرهنگی- فکری دو نسل حاضر میباشد. که نیاز به تعمق بیشتری دارد.
خلاصه ماشینی:
مقدمه شکاف نسلی، به عنوان مفهومی که اختلاف فاحش روانی، اجتماعی و فرهنگی و تفاوت معنی دار در بینش و آگاهی، باورها تصورات، انتظارات، جهت گیریهای ارزشی و الگوهای رفتاری میان دو یا چند نسل همزمان در یک جامعه را مورد توجه قرار می دهد، موضوع بحث و بررسی دیرینه و مشترک علمای اجتماعی بویژه روانشناسان، روانشناسان اجتماعی، مردم شناسان فرهنگی، علمای سیاسی و نیز جامعه شناسان بوده است .
چاز ١٦٣ آنجائیکه نظام اجتماعی ایران یک جامعه در حال گذار میباشد و در گذار تاریخی خود با حوادث و مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی زیادی مواجه شده است ، این حوادث و مشکلات سبب تغییر در نهادهای اجتماعی، فرهنگی و همچنین موجب بروز رفتارهای متفاوت بین دو نسل گردیده است که از این امر تحت عنوان شکاف نسلی یاد می کنند.
در این میان اغلب جوانان نسل قدیم خود را به عنوان گروه مرجع خود نپذیرفته و افراد دیگری را به عنوان الگو مورد همانندسازی قرار میدهند که ممکن است منجر به بروز آسیب های اجتماعی گوناگون در آنان شود.
پرسش اساسی که در این باره مطرح میشود این است که آیا نسل قبلی (سالمندان) بخوبی توانسته است ارزشها و هنجارهای خود را به نسل جدید منتقل کند؟ و نیز آیا نسل جدید (جوانان) به ارزشها و هنجارهای نسل قدیم پایبند است ؟ این مطالعه قصد دارد با تعیین میزان شکاف موجود بین ارزشهای جوانان و سالمندان شهر بابل به بررسی تفاوتهای بین دو نسل بپردازد، با شناخت تفاوت میان ارزشها و نگرشهای جوانان و سالمندان می توان به اصلاحات اساسی در برنامه هایی که در جهت درونی کردن ارزشها و هنجارها برای نسل جدید طراحی شده است ، بیشتر اندیشید و آنرا بهینه کرد.