چکیده:
علل انقلاب اخیر مصر در سال جاری از دیدگاههای متفاوتی مورد بررسی قرارگرفته است. این پژوهش به طور خاص به مدل توسعه به کار گرفته شده در مصر در سی سال اخیر می پردازد. نخست به تبیین چهارچوب نظری مدل اقتدارگرای بوروکراتیک پرداخته می شود و سپس به تطبیق این ویژگیها بر ساختار اقتصاد سیاسی مصر در دوران مبارک اشارهشده و به این نتیجه میرسد که مدل بهکار گرفته شده درتوسعه سیاسی اجتماعی مصر موجب عدم موفقیت شده است و ناکارآمدی روش مذکور به ایجاد بحران و انقلاب اخیر انجامیدهاست. چهارچوب نظری براساس الگوی تطبیقی و روش گیلرمواودانل و توسعه وابسته براساس نظریه ایوانس مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
نخست بـه تبيـين چهـارچوب نظـري مـدل اقتـدارگراي بوروکراتيـک پرداختـه مـي شـود و سـپس بـه تطبيق اين ويژگـيهـا بـر سـاختار اقتصـاد سياسـي مصـر در دوران مبـارک اشـاره شـده و بـه ايـن نتيجـه ميرسد که مدل به کار گرفته شده درتوسـعه سياسـي اجتمـاعي مصـر موجـب عـدم موفقيـت شـده اسـت و ناکارآمدي روش مذکور به ايجاد بحران و انقلاب اخير انجاميده است .
در جوامع جهان سـوم الگوهـاي متفـاوتي بـراي توسـعه ارائـه گرديـده اسـت و گـاه تعـارض در فراينـد روش هـايي بـه کـار گرفتـه شـده در حـوزه توسـعه بحـران هـاي اجتمـاعي فراوانـي را بـه دنبـال داشــته کــه بــارزترين آنهــا در جــوامعي ماننــد آمريکــاي لاتــين ، آرژانتــين و برزيــل بــود (ســيف زاده ٠٩٩١ : ٢٩٩).
مصـر بـه دليـل مشـکلات امنيتـي خـاص خـود کـه در حـوزه خـارجي در همســايگي کشــور اســرائيل قرارداشــت و هــم چنــين بــه دليــل درگيــري نظاميــان در حــوزه داخلــي بــا اخـوان المسـلمين و ديگـر گـروه هـاي بنيـادگراي اسـلامي خواسـته و ناخواسـته مجبـور بـه حرکـت بـه سمت انسداد سياسي و ارتباط با دول خارجي بـه طـور خـاص بـا آمريکـا و اسـرائيل گرديـد و ايـن امـر حاکمـان ايـن کشـور را بـا دشـواريهـاي متعـددي در داخـل مواجـه نمـود کـه نيـاز بـه سـرکوب توسـط حکومت افزايش يافت و از سوي ديگر مخالفان نيز از عنصر خشونت بيشتر استفاده کردند .
شــاخص هــاي اقتــدارگراي بوروکراتيــک بــه طورکامــل درشــرايط سياســي و اقتصادي مصر تطبيـق مـيکنـد بـراين اسـاس الگوهـاي بـه کـار گرفتـه شـده درتوسـعه بـه ايـن دليـل کـه شرايط انسداد سياسـي و دشـواريهـاي اقتصـادي و صـنعتي درجامعـه مصـر فـراهم آورد بـه شـورش و انقلاب در اين کشور انجاميـد.