چکیده:
انسانها برای برقراری ارتباط و تعامل با همدیگر ناگزیر از داشتن رفتارها و اعمالی هستند که تفاوتهای ذاتی و بعضاً اکتسابی این رفتارها، تعارضات میان آنها را اجتنابناپذیر میسازد. تعارض از تقابل دو خواسته و گاه دو فکر بروز میکند؛ بدین معنی که دو یا چند نفر از افراد به دلیل اختلاف در نیازها، خواستهها، اهداف و ارزشها در مقابل یکدیگر قرار میگیرند. ازاینرو تفاوتها، خطرات و انگیزههای متمایز از یکدیگر در افراد، بافت سازمانی را از تعارضهای سازمانی اجتنابناپذیر میکند. «مدیریت تعارض» یکی از رویکردهای مهم رفتار سازمانی درصدد کنترل و کاهش این تعارضات است. ادبیات نمود رفتارهای متقابل آدمی است. تعارضها و تناقضها در آثار ادبی رخ مینمایند و گاه راهکارهای مدیریت این تعارضات نیز در قالب داستان و حکایت بیان میشود. شاهنامه فردوسی بهعنوان اثری گرانسنگ و بیبدیل حماسی، اگر در چند خصیصه بارز خلاصه شود مسلماً مهمترین خصیصهاش «تضاد و کشمکش» و تبعات مثبت و منفی حاصل از آن خواهد بود که بهعنوان بنمایهای ژرف بر سراسر داستانهای این اثر هنری، سایه افکنده است. در این مقاله توصیفی ــ تحلیلی، سعی شده است تعارضات میان فردی داستان گشتاسپ و لهراسپ تحلیل شود. هدفِ نویسندگان در این تحقیق، نشان دادن دیدگاههای درخور توجه و برجستۀ فردوسی و ارائه راهکار و شیوههای مبتنی بر کنترل و حل تضادها و تعارضات میان فردی پیشآمده در شرایط گوناگون است که میتواند الگویی قابل ملاحظه برای مدیران امروزی باشد.
Abstract In order to communicate, humans are in need of performing actions and behaving in ways whose inherent and rather acquired differences lead sooner or later to conflicts. Conflicts arise when two wishes or thoughts oppose one another, as when two ore several people due to the differences in needs, wishes, purposes and values face each other. Therefore, differences, risks and distinct motivations in individuals in an organization do not exempt them from having conflicts with one another. Conflict management is one of the major approaches to control and reduce discords within an organization. Literature is the manifestation of man’s mutual behaviors. Conflicts and paradoxes as well as their management strategies are often expressed in terms of narratives and tales in literary works. If Ferdowsi’s Shahnameh were to be summarized in few distinct characteristics, undoubtedly its most striking feature would be conflict and struggle and their consequences positive or negative as a profound theme pervades over its artistic tales. In the current descriptive analytic article attempt is made to analyze the interpersonal conflicts between Goshtasp and Lohrasp in the tale. The purpose of the article is to show Ferdowsi’s outstanding and distinguished viewpoints, and to indicate how he offers solutions to control and resolve interpersonal conflicts and discords which is to arise under different circumstances. A true example for today’s managers.
خلاصه ماشینی:
به همین منظور بزرگ ترین اثر حماسی، یعنی شاهنامه را که مملو است از نکات مدیریتی، برای رسیدن به این هدف انتخاب کرده و به سؤالات زیر پاسخ داده ایم : ١) انواع تعارضات شکل گرفته در داستان لهراسپ و گشتاسپ کدام است ؟ ٢) عمده دلایل بروز تعارضات میان لهراسپ و گشتاسپ چست ؟ ٣) سبک مدیریت مورد توجه فردوسی در تعارضات شکل گرفته ، کدام سبک است ؟ در خصوص شاهنامه و داستان های آن تاکنون تحقیقات متعددی صورت گرفته اسـت امـا تحقیقی با عنوان پژوهش حاضـر کـه در بردارنـده نظریـات مـدیریتی بـالاخص مـدیریت تعارض ، هم چنین اشکال نمود این تعارضات میان شخصیت های داستان های شاهنامه ، کـه منظور نظر ما از این میان داستان «لهراسپ و گشتاسپ » اسـت ، صـورت نپذیرفتـه اسـت ؛ شایان ذکر است که سید کاظم موسوی و فخری زارعی در مقالـه ای بـا موضـوع «بررسـی عنصــر کشــمکش در داســتان ســیاوش » و محمــد امیــر مشــهدی بــا هم کــاری اســحاق میربلوچ زائی در مقاله ای تحت عنوان «عنصر کشمکش در منظومه خسرو وشیرین نظامی» به بررسی عناصر داستان و طرح پرداخته اند و نیز علی نصـر اصـفهانی در کتـاب خـود بـا عنوان مدیریت رفتارسازمانی پیش رفته ، به تبیین دیدگاه های مدیریتی سعدی و نقـش آن در اصلاح رفتار افراد و اجتماع میپردازد.
داستان لهراسپ یکی از زیباترین و شـیرین ترین داسـتان های شـاهنامه اسـت کـه در حیطه نقد، کم تر مورد توجه قرار گرفته است ؛ در جستار برآنیم تا تعارضات میان لهراسـپ و گشتاسپ را از دیدگاه مدیریت تعارض کندوکاو قـرار دهـیم .